Λατομεία και σκουπίδια. (τι συμβαίνει)

 

Η Ε.Ε του ΕΔΣΝΑ αποφάσισε  σήμερα (1-8-17) να κάνει αποδεκτή την μελέτη για την αξιοποίηση των εξοφλημένων ανενεργών  Λατομείων  - Μεταλλείων  (ΕΑΛΜ) και αυτή να αποτελέσει την βάση πάνω στην οποία θα αναζητηθούν και θα χωροθετηθούν νέες δομές διαχείρισης απορριμμάτων στην Αττική.  

Το ιστορικό

Για την ιστορία την μελέτη  ανέθεσε το Νοέμβριο 2016 η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΕΥΔΕΠ)  της Περιφέρειας Αττικής στην εταιρεία ΕΝVI ΕΠΕ στο πλαίσιο των υποστηρικτικών δράσεων  για την υλοποίηση  του ΠΕΣΔΑ Αττικής, μετά από αντίστοιχο αίτημα αρωγής εκ μέρους του ΕΔΣΝΑ.

Το αντικείμενο της μελέτης

Ο σκοπός της μελέτης ήταν  η διερεύνηση της δυνατότητας εγκατάστασης δομών και λειτουργιών διαχείρισης στερεών αποβλήτων που προβλέπονται από το ΠΕΣΔΑ Αττικής σε εξοφλημένα ανενεργά Λατομεία - Μεταλλεία (ΕΑΛΜ)  και ως βασικό πληροφοριακό υπόβαθρο της μελέτης επιλέχθηκε η καταγραφή των ΕΑΛΜ του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ 2013).

Για  αυτά τα ανενεργά και εξοφλημένα λατομεία που δεν έχουν αποκατασταθεί και  εκ του νόμου θα πρέπει να αποκατασταθούν,  οι μελετητές διερεύνησαν  αν  μπορεί η αποκατάστασή τους να συνδυαστεί με την επιτόπια λειτουργία υποδομών διαχείρισης ή διάθεσης απορριμμάτων εντός του «πυρήνα» τους ώστε να αξιοποιηθεί τμήμα της εναπομείνασας χωρητικότητάς τους σε συνέργεια με τις αναγκαίες υποδομές του ΠΕΣΔΑ Αττικής.

Τα ευρήματα

Από τα 154 συνολικά Λατομεία και Μεταλλεία της Περιφέρειας Αττικής αποκλείστηκαν για διάφορους λόγους  (ως Ενεργά ή /και διεκδικούμενης ιδιοκτησίας ή/και  αποκατεστημένα ήδη, τα 101).

Από τα 53 ΕΑΛΜ  που απέμειναν ,  αποκλείστηκαν  τα 33 (ανήκουν σε Α΄ ζώνες προστασίας, έχουν μικρές αποστάσεις από οικισμούς , έχουν πολύ μικρή χωρητικότητα κλπ).

Έμειναν λοιπόν  20 ΕΑΛΜ  τα οποία κρίθηκαν από τους μελετητές  κατ’ αρχήν κατάλληλα για υποδεχτούν υποδομές διαχείρισης απορριμμάτων.

Να ληφθεί υπόψη πως η μελέτη αυτή  δεν ιεραρχεί τις θέσεις των ΕΑΛΜ για την καταλληλότητα υποδοχής εγκαταστάσεων και δεν προτείνει τελική θέση των συγκεκριμένων υποδομών.

Η τελική λίστα

Παρουσιάστηκε λοιπόν  η τελική λίστα  με τα  20 κατάλληλα ΕΑΛΜ των οποίων η αποκατάσταση/αξιοποίηση μπορεί  να γίνει σε συνέργεια με την κατασκευή και λειτουργία δομών διαχείρισης απορριμμάτων καθώς και ποιου είδους υποδομές μπορεί να χωροθετηθούν στο κάθε  ΕΑΛΜ .

Ο Τελικός Κατάλογος περιλαμβάνει τα εξής 20 ΕΑΛΜ που μπορούν να υποδεχθούν υποδομές του ΠΕΣΔΑ:

1. Λατομείο «ΜΟΥΣΑΜΑΣ» Δήμος Φυλής   για :    Χ.Υ.Τ.Υ. ή ΜΕΑΕΚΚ και ΧΥΤ ΑΕΚΚ
2. Λατομείο «ΆΛΚΗ» Δήμος Ασπροπύργου για :    ΜΕΑΕΚΚ και ΧΥΤ ΑΕΚΚ
3. Λατομείο «ΣΤΑΜΕΛΟΥ-ΝΤΟΣΚΟΥΡΙ» Δήμος Μεγάρων  για:    ΧΥΤΥ ή ΧΥΤΕΑ η ΧΥΤ ΑΕΚΚ , ΣΜΑ, ΜΕΒΑ.
4. Λατομείο «ΣΤΑΜΕΛΟΥ» –ΕΡΥΘΡΕΣ» Δήμος Μάνδρας- Ειδυλλίας  Ακατάλληλος
5. Λατομείο «ΜΑΡΓΕΤΗ» Δήμος Μάνδρας – Ειδυλλίας για: ΠΣ ή ΣΜΑ
6. Λατομείο ΔΗΜΟΥ ΕΡΥΘΡΩΝ Δήμος Μάνδρας-Ειδυλλίας για: ΣΜΑ, ΚΔΑΥ, ΜΕΑΕΚΚ, ΧΥΤ στο ανατολικό τμήμα.
7. Λατομείο ΥΔΡΕΛ Δήμος Μάνδρας – Ειδυλλίας για: ΠΣ ή ΚΔΑΥ.
8. Λατομείο ΡΟΖΗ Δήμος Μάνδρας – Ειδυλλίας για: ΠΣ ή ΚΔΑΥ.
9. Λατομείο ΤΙΤΑΝ Μάνδρας Δήμος Μάνδρας- Ειδυλλίας για:  ΧΥΤ και ΜΕΑΕΚΚ ή ΧΥΤ ΑΕΚΚ.
10. Λατομείο Α.ΡΟΥΣΗ-Β. ΜΙΧΑΛΑΚΗ Δήμος Μεγαρέων για: ΠΣ, ΣΜΑ, ΚΔΑΥ, ΜΕΒΑ
11. Λατομείο Βωξίτου ΜΕΛΕΤΑΝΙ Δήμος Μάνδρας – Ειδυλίας για: ΜΕΑΕΚΚ και ΧΥΤ (ΧΥΤΥ ή ΧΥΤΕΑ)  , ΜΕΑΕΚΚ/ ΧΥΤ ΑΕΚΚ.
12. Λατομείο ΠΟΡΤΣΙ Δήμος Κρωπίας για: ΠΣ
13. Λατομείο ΚΥΡΙΑΚΟΥ Δήμος Κρωπίας για: ΜΕΑ, ΜΕΒΑ, ΜΕΑΕΚΚ, ΧΥΤΥ, ΧΥΤΕΑ, ΧΥΤ ΑΕΚΚ.
14. Λατομείο ΤΡΙΑΣ όμορο με το ΚΥΡΙΑΚΟΥ Δήμος Κρωπίας για: ΜΕΒΑ, ΜΕΑ, ΧΥΤΥ, ΧΥΤΕΑ, ΧΥΤ ΑΕΚΚ.
15. Λατομείο ΜΑΥΡΙΝΩΡΑ - ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ Δήμος Ωρωπού για: ΜΕΑΕΚΚ, ΧΥΤΥ, ΧΥΤΕΑ,ΧΥΤ  ΑΕΚΚ , ΜΕΑΕΚΚ (Υφιστάμενη).
16. Λατομείο Γ. ΔΡΙΤΣΑΣ Δήμος Τροιζηνίας-Μεθάνων για: ΜΕΒΑ,ΧΥΤ τοπικής κλίμακας
17. Λατομείο ΚΟΠΑΝΑ Δήμος Αίγινας για: ΠΣ, ΣΜΑ, ΜΕΒΑ τοπικής κλίμακας.
18. Λατομείο ΜΠΙΖΑΝΙ Δήμος Σαλαμίνας για: ΠΣ, ΚΔΑΥ, ΜΕΒΑ τοπικής κλίμακας.
19. Λατομείο ΓΚΙΝΑΝΗ Δήμος Σαλαμίνας  Ακατάλληλος.
20. Λατομείο ΑΓΓΕΛΟΥ Δήμος Σαλαμίνας για: ΠΣ, ΚΔΑΥ, ΜΕΒΑ τοπικής κλίμακας.

Τι συμβαίνει με τους ΧΥΤΥ

Όποιος διαβάσει τον παραπάνω πίνακα θα δει πως από τους  20 εναπομείναντες χώρους ,  «τυπικά» μόνο οι  9 κάνουν για ΧΥΤΥ .

Από αυτούς τους 9  χώρους ,  μόνο οι 5 είναι πάνω από 80 στρέμματα   συν το λατομείο ΤΡΙΑΣ που είναι 20 στρέμματα  και που είναι όμορο με το λατομείο ΚΥΡΙΑΚΟΥ στο Κορωπί . Αν από αυτούς τους χώρους αφαιρέσουμε και τον ένα χώρο που θα γίνει  ΧΥΤΕΑ  τότε έχουμε μόνο 4 χώρους για ΧΥΤΑ-ΧΥΤΥ.  Από τους εναπομείναντες 4 χώρους  είναι κάποιοι που έχουν ήδη  αναδασωθεί με φυσικό τρόπο π.χ  Μελετάνι και κάποιοι που βρίσκονται κυριολεκτικά μέσα στον αστικό ιστό  π.χ  Μουσαμάς.

Συμπεράσματα

Το πρώτο συμπέρασμα είναι  πως  οι εναπομείναντες  χώροι για υγειονομική ταφή στην Αττική είναι πλέον ελάχιστοι και πως αν δεν δοθεί προτεραιότητα στην πρόληψη και την ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή σε μερικά χρόνια δεν θα υπάρχουν ούτε αυτοί.

  Οι μονάδες επεξεργασίας  (όσες γίνουν) ,  χωρίς την  διαλογή στην πηγή, δεν μπορούν σε καμιά περίπτωση να λύσουν το πρόβλημα . (κλασικό είναι το παράδειγμα του ΕΜΑΚ που θάβει το σύνολο σχεδόν των εισερχομένων απορριμμάτων).

Τώρα  λοιπόν που έφτασε ο κόμπος στο χτένι , πρέπει η Περιφέρεια Αττικής και ο ΕΔΣΝΑ να δουν και να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα . Ο  εξωραϊσμός  της κατάστασης πρέπει να σταματήσει πάραυτα  .

Ούτε τα 154 λατομεία που έλεγε ο Ιατρού υπήρχαν ποτέ  ,ούτε χρόνος υπήρχε .  Αυτά ήταν επικοινωνιακές μπαρούφες που κακώς  υιοθετήθηκαν .

Η  Περιφέρεια Αττικής και ο ΕΔΣΝΑ πρέπει (επιτέλους)  να πάψουν να στηρίζονται σε λάθος παραδοχές του τύπου « το 2020 θα έχουμε μόνο 400.000 για θάψιμο άρα  θα χρειαζόμαστε 2 ΧΥΤΑ των 200.000 τόνων». Αυτά είναι ανοησίες.  Δεν μπορεί ακόμα και τώρα να κλείνουμε τα μάτια απέναντι στην σκληρή πραγματικότητα.

Το 2020 θα εξακολουθούμε να έχουμε τεράστιες ποσότητες σύμμεικτων και τεράστιες ανάγκες για χώρους τελικής διάθεσης . Αυτή είναι η αλήθεια.

Έχει χαθεί ήδη πολύτιμος χρόνος.  Την ώρα που ο ΧΥΤΑ της Φυλής γεμίζει ταχύτατα εμείς λέμε πως με την μελέτη για τα λατομεία,  αποκτήσαμε μια βάση πάνω στην οποία θα αναζητήσουμε , θα συζητήσουμε, θα αποφασίσουμε κλπ κλπ.

Δεν θέλω να είμαι μάντης κακών αλλά  φοβάμαι  πως με τον χρόνο που έχει σπαταληθεί  και με αυτούς τους ρυθμούς  που πάει το πράγμα  , ΚΑΝΕΝΑΣ από αυτούς τους χώρους δεν θα είναι έτοιμος πριν το 2019.

Ο ΧΥΤΑ Φυλής θα έχει γεμίσει ως τα τέλη του 2018. Αν λοιπόν ως τα τέλη του 2018 δεν έχουμε ΕΤΟΙΜΟΥΣ νέους ΧΥΤΑ που θα μπορούν να δεχτούν το σύνολο των σκουπιδιών που θα δέχεται ως τότε η Φυλή,  η κρίση των σκουπιδιών πρέπει να θεωρείται  δεδομένη .

Υ.Γ  όσοι νομίζουν πως η λύση είναι η επέκταση του ΧΥΤΑ Φυλής στην Γ. Φάση , κάνουν μέγα λάθος. Μια τέτοια απόφαση απλά θα μεταθέσει χρονικά το πρόβλημα και  να το κάνει  ακόμα πιο δυσεπίλυτο , γιατί το πιθανότερο είναι  να χαθούν και κάποιοι από αυτούς τους χώρους που υπάρχουν σήμερα .   

Θωμάς του Εμμανουήλ Μπιζάς.