Παρατηρήσεις στη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του ΠΕΣΔΑ Αττικής .

Από τις 8 Αυγούστου έχει ξεκινήσει η δημόσια διαβούλευση για τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του ΠΕΣΔΑ Αττικής .

Στη δημόσια διαβούλευση πολίτες και φορείς έχουν δικαίωμα διατύπωσης γνώμης και παρατηρήσεων εντός 45 ημερών. Το ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ πρόκειται να καταθέσει ολοκληρωμένη παρέμβαση στη δημόσια διαβούλευση με παρατηρήσεις και συγκεκριμένες προτάσεις για την αποκεντρωμένη διαχείριση . Ελπίζω το θέμα να απασχολήσει και τα δημοτικά συμβούλια της δυτικής Αθήνας τουλάχιστον και να καταθέσουν τις δικές τους παρατηρήσεις και προτάσεις .

Οι προσωπικές  μου παρατηρήσεις  στη δημόσια διαβούλευση της ΣΜΠΕ του ΠΕΣΔΑ Αττικής αφορούν το θέμα των χωροθετήσεων των πάρκων κυκλικής οικονομίας και των χώρων υγειονομικής ταφής.

Πάρκα κυκλικής οικονομίας

Η γενική παρατήρηση είναι ότι δεν υπάρχουν χωροθετήσεις των βασικότερων υποδομών του νέου ΠΕΣΔΑ . Πιο συγκεκριμένα : δεν υπάρχουν χωροθετήσεις για τα 4 από τα 6 προβλεπόμενα πάρκα κυκλικής οικονομίας ( Πάρκο Κεντρικού Τομέα – Πάρκο Βόρειου Τομέα – Πάρκο ΝΑ Τομέα- Πάρκο Πειραιά).

Χωροθετημένα είναι μόνο τα πάρκα του Δυτικού Τομέα στη Φυλή και του ΒΑ Τομέα στο Γραμματικό που προϋπήρχαν εγκαταστάσεις .

Η δυναμικότητες των 4 πάρκων είναι  : Πάρκο Κεντρικού Τομέα 490.000 τν/έτος  ,  Βορείου Τομέα 170.000 τν/έτος ,  ΝΑ Τομέα 110.000 τν/έτος , Πειραιά 170.000 τν/έτος. 

 Συνολικά η δυναμικότητα και των 4 προαναφερόμενων πάρκων είναι 940.000 τν/έτος , δηλαδή το 77,05% του συνόλου των ΑΣΑ που θα οδηγούνται στα πάρκα και που είναι 1.220.000 τν/έτος.

Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη λειτουργία των πάρκων κυκλικής οικονομίας θα πρέπει να εκτιμηθούν σύμφωνα και με την χωροθέτηση τους και όχι απλά με τη δυναμικότητα τους .

Χωρίς τη συγκεκριμένη χωροθέτηση των πάρκων κυκλικής οικονομίας δεν μπορεί να γίνει ασφαλής εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη λειτουργία τους .

Η αναθέτουσα αρχή (ΕΔΣΝΑ) όλο το χρόνο στη διάθεσή της να ολοκληρώσει τις μελέτες χωροθέτησης των πάρκων κυκλικής οικονομίες και δεν το έκανε .

 Όταν λέμε χωροθέτηση,  δεν εννοούμε ένα σημάδι σε ένα χάρτη σε κλίμακα 1:250.000,  όπως στο χάρτη υπ΄αριθμ. 7 των προτεινόμενων υποδομών διαχείρισης ΑΣΑ . 

Συγκεκριμένη χωροθέτηση σημαίνει να υπάρχουν ολοκληρωμένες  Μελέτες  Χωροθέτησης που περιλαμβάνουν  Τοπογραφική Μελέτη ,  Γεωλογική Μελέτη , Γεωτεχνική Μελέτη ,  Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων κλπ. Μόνο έτσι μπορεί να γίνει πραγματική εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τα πάρκα κυκλικής οικονομίας.

Για παράδειγμα,  αν το πάρκο κυκλικής οικονομίας του Κεντρικού Τομέα  δεν κατασκευαστεί  στην περιφερειακή ενότητα του Κεντρικού Τομέα ,  αλλά κατασκευαστεί  στην περιφερειακή ενότητα του Δυτικού Τομέα , οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη λειτουργία του,  θα είναι εντελώς διαφορετικές και ας έχει την ίδια δυναμικότητα.

Ούτε  για το πάρκο κυκλικής οικονομίας του Δυτικού Τομέα ( σημερινή ΟΕΔΑ Φυλής),   υπάρχει εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για το σύνολο των εγκαταστάσεων που βρίσκονται εντός της ΟΕΔΑ Φυλής  (Μονάδα παραγωγής ενέργειας από βιοαέριο  β) εγκατάσταση θερµικής επεξεργασίας επικίνδυνων αποβλήτων υγειονομικών µονάδων (ΕΑΥΜ) γ) ΚΔΑΥ WATT A.E) .

Για αυτόν ακριβώς το λόγο έχουν κατατεθεί στο ΣτΕ αιτήσεις ακυρώσεως κατά της  Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) του έργου: «Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) Δυτικής Αττικής» στην Περιφερειακή Ενότητα Δυτικής Αττικής, Περιφέρειας Αττικής από πολίτες και το Δήμο Πετρούπολης που θα εκδικαστούν τον Φεβρουάριο του 2023.

Για το πάρκο κυκλικής οικονομίας της ΠΕ Πειραιά δυναμικότητας 170.000 τν/έτος ,  επίσης δεν υπάρχει χωροθέτηση υπό την έννοια ότι δεν γνωρίζουμε τη Μελέτη Χωροθέτησης που περιλαμβάνει Τοπογραφική Μελέτη ,  Γεωλογική Μελέτη , Γεωτεχνική Μελέτη ,  Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων κλπ.

Τέλος στην περίπτωση που το πάρκο κυκλικής οικονομίας του Κεντρικού Τομέα χωροθετηθεί στην ΠΕ του Δυτικού Τομέα,  θα έχουμε μια υπερσυγκέντρωση των εγκαταστάσεων στη δυτική πλευρά της Αττικής της τάξης του 78,69% ή 960.000 τν/έτος και συγκεκριμένα  στην ΠΕ του Δυτικού Τομέα,   64,75% ή 790.000 τν/ έτος.

Να προσθέσουμε ότι στη ΣΜΠΕ υπάρχει πρόβλεψη για μονάδα ενεργειακής αξιοποίησης (καύσης) επίσης χωρίς χωροθέτηση,  γιατί η χωροθέτησή της είναι αρμοδιότητα του ΥΠΕΝ. Ωστόσο οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη λειτουργία της μονάδας είναι βέβαιο πως θα επηρεάσουν κάποια συγκεκριμένη Περιφερειακή Ενότητα και αυτό δεν μπορεί να αξιολογηθεί  στην υπό εξέταση  ΣΜΠΕ ακριβώς γιατί δεν υπάρχει χωροθέτηση.

 Το άρθρο 3 της οδηγίας ΕΠΕ ορίζει ότι «η ΜΠΕ εντοπίζει, περιγράφει και αξιολογεί δεόντως τις άµεσες και έµµεσες επιπτώσεις ενός έργου: - στον άνθρωπο, στην πανίδα και στη χλωρίδα, - στο έδαφος, στα ύδατα, στον αέρα, στο κλίµα και στο τοπίο, - στα υλικά αγαθά και στην πολιτιστική κληρονοµιά, - στην αλληλεπίδραση µεταξύ των παραγόντων που αναφέρονται στην πρώτη, δεύτερη και τρίτη περίπτωση.»

Χωρίς συγκεκριμένες χωροθετήσεις των εγκαταστάσεων η αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων είναι παντελώς αδύνατη.

Χώροι υγειονομικής ταφής

Στο προτεινόμενο ΠΕΣΔΑ δεν προβλέπεται καμιά νέα εγκατάσταση υγειονομικής ταφής στην Περιφέρεια Αττικής πλην του υπερκορεμένου ΧΥΤΑ Φυλής που προβλέπεται η παράταση του χρόνου λειτουργίας του κατά  2 έτη.

Η πρόταση για 2ετή παράταση του χρόνου λειτουργίας του ΧΥΤΑ Φυλής , είναι  υποκριτική γιατί είναι απολύτως βέβαιο  πως για πολλά χρόνια ακόμα θα υπάρχει ανάγκη για χώρους υγειονομικής ταφής .

Εάν δεν χωροθετηθούν νέοι χώροι υγειονομικής ταφής,  είναι απολύτως σίγουρο πως θα οδηγηθούμε υποχρεωτικά σε νέες επεκτάσεις του ΧΥΤΑ Φυλής  για το  λόγο ότι  δεν θα υπάρχει καμιά πρόβλεψη στο εγκεκριμένο ΠΕΣΔΑ για νέους χώρους υγειονομικής ταφής πλην της Φυλής.

Όμως πέρα από αυτό,  είναι απαράδεκτο να μην υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για την υγειονομική ταφή των απορριμμάτων στην Περιφέρεια Αττικής που ζουν 3.828.434  άνθρωποι σύμφωνα με την απογραφή του 2021 και  παράγονται περίπου 5.000 τόνοι αστικών αποβλήτων ημερησίως σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΔΣΝΑ.

Σε περίπτωση σοβαρού ατυχήματος στην υπερκορεσμένη εγκατάσταση της Φυλής,  εφ όσον δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, ολόκληρη   η Περιφέρεια Αττικής θα απειληθεί με σοβαρή περιβαλλοντική - υγειονομική κρίση.

Συνεπώς και για προληπτικούς λόγους θα πρέπει να χωροθετηθούν νέοι χώροι υγειονομικής ταφής στην Αττική με πληθυσμιακά – χωροταξικά κριτήρια . 

Η μη πρόβλεψη νέων χώρων υγειονομικής ταφής αποτελεί σοβαρότατη παράλειψη   στη ΣΜΠΕ του ΠΕΣΔΑ και εκθέτει σε κίνδυνο εκατομμύρια ανθρώπους.

Σημείωση : η συγκεκριμένη παρέμβαση στη δημόσια διαβούλευση αφορά μόνο τα πάρκα κυκλικής οικονομίας και τους χώρους υγειονομικής ταφής .

Κατά τη γνώμη μου υπάρχουν και άλλοι εξ ίσου σοβαροί λόγοι για να απορριφτεί η ΣΜΠΕ του ΠΕΣΔΑ , όπως η επιλογή της ενεργειακής αξιοποίησης (καύσης) των απορριμμάτων , η μη χωροθέτηση ενός εκτεταμένου δικτύου μικρών ΜΕΒΑ, η μη χωροθέτηση χώρου υγειονομικής ταφής επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων κλπ .  

 

Θωμάς του Εμμανουήλ Μπιζάς κάτοικος Καματερού .