Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Σάββατο 20 Ιανουαρίου 2018

Ασπροπυργος: Τρεισημισι χρονια για περιβαλλοντικη αποκατασταση!

του Θοδωρή Καραουλάνη
Για έναν ακόμη χρόνο – τουλάχιστον - θα κρατήσουν οι εργασίες αποκατάστασης από την περιβαλλοντική ζημιά που υπέστη ο Ασπρόπυργος από την καταστροφική φωτιά, τον Ιούνιο του 2015, στο Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) της εταιρείας «Γενική Ανακυκλώσεως», που γέμισε τότε με τοξικό νέφος για αρκετές ημέρες το Λεκανοπέδιο Αττικής και προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων…

Και αυτή η καθυστέρηση συμβαίνει την ώρα που το Υπουργείο Περιβάλλοντος και η Περιφέρεια Αττικής είχαν προβλέψει οι ίδιοι και είχαν δεσμευτεί για αποκατάσταση μέχρι το τέλος του 2017. Αλλά δυστυχώς για την υποβαθμισμένη περιβαλλοντικά Δυτική Αττική, το Δημόσιο δεν λειτουργεί σχεδόν ποτέ με τις ταχύτητες που πρέπει στα ζητήματα περιβαλλοντικής αποκατάστασης…
Με απόφαση που υπέγραψε η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρατείνεται εκ νέου (μετά την αρχική παράταση που είχε δώσει πέρυσι το Πράσινο Ταμείο) η προθεσμία ολοκλήρωσης των έργων αντιμετώπισης της περιβαλλοντικής ζημίας στον Ασπρόπυργο μέχρι το τέλος του 2018! Δηλαδή περισσότερα από 3,5 χρόνια μετά το ατύχημα!
Και ενώ τις ημέρες που η συγκεκριμένη μεγάλη σε έκταση περιβαλλοντική ζημία στη Δυτική Αττική βρίσκονταν στα φώτα της δημοσιότητας όλοι οι δημόσιοι παράγοντες ήταν λαλίστατοι, τώρα που δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη τα αναγκαία έργα κανείς δεν κρίνει απαραίτητο να ενημερώσει σχετικά, ούτε από το Υπουργείο ούτε από την Περιφέρεια Αττικής.
Θυμίζουμε ότι η φωτιά είχε συμβεί τον Ιούνιο του 2015 και για την αποκατάσταση των ζημιών είχε εγκριθεί ειδικό πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου, με δικαιούχο την Περιφέρεια Αττικής, προϋπολογισμού πέντε εκατομμυρίων ευρώ. Το έργο μάλιστα είχε τίτλο: «Επείγουσα αντιμετώπιση περιβαλλοντικής επιβάρυνσης στον Ασπρόπυργο της Περιφέρειας Αττικής, που προκλήθηκε από την πυρκαγιά που έλαβε χώρα τον Ιούνιο 2015». Τώρα το πόσο «επείγουσα» είναι η αντιμετώπιση όταν μεσολαβούν τρεισήμισι χρόνια, ουδείς λογικός άνθρωπος αντιλαμβάνεται…
Η Greenagenda αποκαλύπτει σήμερα (με έγγραφα) ότι δυστυχώς μόνο το πρώτο στάδιο του προγράμματος με τις άμεσες, διαπιστωτικές κυρίως ενέργειες, έχει ολοκληρωθεί.
Τι έχει γίνει μέχρι σήμερα
Δυστυχώς οι καθυστερήσεις του Δημοσίου όταν πρέπει να δράσει για αποκατάσταση περιβαλλοντικών ζημιών και ατυχημάτων είναι δυστυχώς ο κανόνας. Από όσα φαίνεται μόνο η πίεση της κοινής γνώμης και των ΜΜΕ κατορθώνουν να κινητοποιήσουν τον κρατικό μηχανισμό, όπως για παράδειγμα έγινε, με τα γνωστά προβλήματα, στην περίπτωση του Σαρωνικού – αν και το θεσμικό πλαίσιο για τα ατυχήματα στη θάλασσα και στον χερσαίο χώρο είναι διαφορετικά… Είναι ενδεικτικό ότι για την περίπτωση της φωτιάς στο ΚΔΑΥ του Ασπροπύργου, η μελέτη για την αποκατάσταση ανατέθηκε μόλις τον Μάϊο του 2017, σχεδόν δύο ολόκληρα χρόνια μετά το ατύχημα!
Συγκεκριμένα στις 08.05.2017 υπεγράφη από την Περιφέρεια Αττικής, η οποία λειτουργεί ως δικαιούχος του σχετικού προγράμματος του Πράσινου Ταμείου, υπό τον συντονισμό του ΥΠΕΝ, η σύμβαση με τίτλο «Εκπόνηση τεχνικής έκθεσης αποκατάστασης περιβαλλοντικής ζημιάς στο χώρο της εταιρείας «ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΕΩΣ – ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ Α.Ε.» στο Δήμο Ασπροπύργου , Ν. Αττικής της, με τον Ανάδοχο του έργου «ΙΝΤΕΡΓΚΕΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ Ε.Π.Ε.»
Η ανωτέρω τεχνική έκθεση - μελέτη παραλήφθηκε οριστικά από την Πολιτεία στις 29/9/2017. Δηλαδή έχουμε το εξής τραγελαφικό φαινόμενο: το δημόσιο χρειάστηκε δύο χρόνια για να εγκρίνει τη χρηματοδότηση και εκπόνηση μίας «επείγουσας» μελέτης (με θέματα αποκατάστασης του περιβάλλοντος, δημόσιας υγείας κλπ) που ο ιδιωτικός φορέας που την ανέλαβε την πραγματοποίησε σε πέντε μήνες!
Για την πλήρη εικόνα του ρεπορτάζ σημειώνουμε ότι η αρχική απόφαση του Υπουργού (ΠΑΠΕΝ, τότε…) περί «λήψης μέτρων πρόληψης και αποκατάστασης περιβαλλοντικής ζημίας» ελήφθη στις 14/7/2015 – εντός ενάμιση μήνα από το συμβάν, αλλά ελέω πολιτικών εξελίξεων τότε κάτι τέτοιο ήταν μάλλον δικαιολογημένο… Τον Γενάρη του 2016, σύμφωνα με τη νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος, επεβλήθη καταλογισμός του συνόλου του κόστους για την περιβαλλοντική αποκατάσταση στον φορέα της εκμετάλλευσης, δηλαδή στην «ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΕΩΣ Α.Ε.».
Ακολούθησαν τους επόμενους μήνες του 2016 έγγραφα του Συντονιστικού Γραφείου Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικής Ζημίας, αποφάσεις της Περιφέρειας Αττικής και του Πράσινου Ταμείου για τη χρηματοδότηση των δράσεων και τον Μάιο του 2016 εκδόθηκε η υπουργική απόφαση (τροποίηση της αρχικής του Ιουλίου του 2015…) που προέκρινε με λεπτομέρειες το πώς και πότε θα υλοποιηθούν οι δράσεις, με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, όπως προέβλεπε το Πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου, μέχρι το τέλος του 2016. Δυστυχώς όμως δεν έμελλε να ακολουθηθεί αυτό το χρονοδιάγραμμα…
Λόγω ποικίλων προβλημάτων, που η διοίκηση δεν έχει κρίνει απαραίτητο να ενημερώσει αναλυτικά την κοινή γνώμη (όπως η πολύμηνη καύση των συσσωρευμένων αποβλήτων, θέματα υγείας και ασφάλειας, συνεχόμενες «επιδρομές» για «πλιάτσικο» υλικών από ρακοσυλλέκτες αλλά και – πιθανώς - άλλους…), καθώς μία τέτοια ενημέρωση θα αποδείκνυε τις ανεπάρκειες του κρατικού μηχανισμού, ο Αντιπεριφερειάρχης Δυτικής Αττικής λίγο πριν εκπνεύσει το 2016 ζητά παράταση ενός έτους για το Πράσινο Ταμείο – κάτι που εγκρίνεται… Ακολουθεί «χαρτοπόλεμος» εγγράφων μεταξύ Περιφέρειας Αττικής, ΣΥΓΑΠΕΖ και Πράσινου Ταμείου, προκειμένου να λυθούν τα προβλήματα και να συντονιστούν όλοι οι εμπλεκόμενοι. Όλο αυτό το διάστημα τόσο το ΣΥΓΑΠΕΖ όσο και η Επιθεώρηση Περιβάλλοντος του Υπουργείου είναι «πάνω από το πρόβλημα» και παρακολουθούν επισταμένα και επιτοπίως πολλές φορές. Αλλά δεν μπορούν να λύσουν τα γραφειοκρατικά προβλήματα… Και έτσι φτάνουμε στις εξελίξεις του τέλους του 2017 …
Τουλάχιστον, μετά από την ολοκλήρωση, τον Σεπτέμβριο του 2017, της μελέτης αποκατάστασης, φαίνεται ότι «ξεκόλλησαν» επιτέλους οι διαδικασίες – αλλά δυστυχώς πλέον ο χρόνος δεν επαρκούσε… Έτσι, στις 17 Οκτωβρίου 2017 η Επιτροπής Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικών Ζημιών (ΕΑΠΕΖ) γνωμοδότησε προς την πολιτική ηγεσία για την «τροποποίηση της με α.π. 383/24-05-2016 απόφασης Υπουργού ΠΕΝ περί λήψης μέτρων πρόληψης και αποκατάστασης περιβαλλοντικής ζημίας από τον υπεύθυνο φορέα εκμετάλλευσης «Γενική Ανακυκλώσεως - Κτηματική Ξενοδοχειακή Α.Ε.» στο γήπεδο της δραστηριότητας του «ανακύκλωσης μεταλλικών και μη μεταλλικών μη επικινδύνων στερεών αποβλήτων-διαλογής (μηχανικής και χειροδιαλογής»), κοπής, δεματοποίησης, εμπορίας ανακυκλώσιμων μη επικινδύνων στερεών αποβλήτων (παλαιόχαρτο, πλαστικό, ξύλο, μέταλλο, υαλόθραυσμα, κ.α.)- παραγωγής RDF μετά της προσωρινής αποθήκευσης αυτών», στη θέση «Πεύκο Μαυράκη» ή «Πάτημα» στον Ασπρόπυργο Ν. Αττικής.» Σε αυτή τη γνωμοδότηση περιλαμβάνονταν, μεταξύ άλλων που δεν έχουν ανακοινωθεί, η τεκμηρίωση για το ότι είναι ανέφικτη πλέον η ολοκλήρωση του έργου μέχρι το τέλος του 2017 και χρειάζονταν πλέον η σχετική παράταση…
Η παράταση για έναν ακόμη χρόνο!
Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των μέτρων πρόληψης και αποκατάστασης παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα. Και δυστυχώς σημειώνει, παρά τις μέχρι τώρα αποφάσεις για ολοκλήρωση μέχρι το τέλος του 2017, ότι «θα πρέπει τα μέτρα να έχουν ολοκληρωθεί έως τις 31.12.2018»…
Ε.1 Μέτρα πρόληψης και αποκατάστασης
Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης
ΣΤΑΔΙΟ Α
1. Προκήρυξη και Ανάθεση Τεχνικής Έκθεσης Αποκατάστασης από την αναθέτουσα αρχή (Περιφέρεια Αττικής), προϋπολογισμού € με πόρους του Πράσινου Ταμείου
ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ
1.1 Διενέργεια δειγματοληψιών εδάφους και ύδατος στο χώρο της δραστηριότητας και σε παρακείμενες εκτάσεις
ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ
1.2 Αναλύσεις των δειγμάτων
1.3 Χαρακτηρισμός των αποβλήτων
1.4 Τοπογραφική αποτύπωση γηπέδου
1.5 Σήμανση των σωρών αποβλήτων εφόσον είναι τεχνικά δυνατόν επικινδύνων και μη επικινδύνων
ΣΤΑΔΙΟ Β
2. Διάθεση των αδρανών και μη επικινδύνων σε κατάλληλο χώρο υγειονομικής ταφής
Ανάθεση εργασιών μεταφοράς και διάθεσης με την πλέον συμφέρουσα οικονομικά λύση, από την Περιφέρεια.
2.1 Μεταφορά με κατάλληλα αδειοδοτημένα οχήματα
2.2 Διαχείριση των ΑΕΚΚ σε συνεργασία με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης.
3 Διαχείριση των αποβλήτων που δεν μπορούν να διατεθούν σε ΧΥΤ μη επικινδύνων, από αδειοδοτημένο φορέα είτε για αξιοποίηση, είτε για την τελική διάθεσή τους.
Προκήρυξη σχετικού διεθνούς διαγωνισμού για την ανάθεση του έργου από την Περιφέρεια Αττικής.
4. Παρακολούθηση του χώρου και της έκτασης που έχει πληγεί μετά από έξι (6) μήνες για σύγκριση των αποτελεσμάτων.


Ολοκλήρωση όλων των προαναφερόμενων εργασιών απομάκρυνσης των αποβλήτων έως 31.12.2018.
Η χρηματοδότηση του έργου και τα προβλήματα
Δυνάμει της υπ’ αριθμ. 112.8/2016 Απόφασης του ΔΣ του Πράσινου Ταμείου, εγκρίθηκε η παράταση του Χρηματοδοτικού Προγράμματος έως και την 31.12.2017, για το ποσό των 5.000.000€, όπως αυτά έχουν αρχικά εκτιμηθεί με την υπουργική απόφαση 244/14.07.2015 που εκδόθηκε μετά το ατύχημα. Σημειώνουμε ότι το πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου είναι γενικής φύσεως με τίτλο «Δράσεις Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου» και περιλαμβάνει δεκάδες έργα ανά την Ελλάδα. Η εκ νέου παράτασή του δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς του προγράμματος, καθώς το Πράσινο Ταμείο έχει ακολουθήσει άλλες διαδικασίες για τα άλλα έργα που επιχορηγεί. Οπότε, λόγω της καθυστέρησης στο ζήτημα του Ασπροπύργου κρίθηκε από την Ειδική Επιτροπή που παρακολουθεί το ζήτημα στο Υπουργείο ως κατάλληλη λύση η τροποποίηση της υπουργικής Απόφασης που προέβλεψε τη χρηματοδότηση, καθώς διαφορετικά θα είχε πρόβλημα στη χρηματοοικονομική και λογιστική διαχείριση το Πράσινο Ταμείο.
Το συνολικό κόστος των μέτρων πρόληψης και αποκατάστασης που ορίζονται στην τροποποιημένη ΥΑ περιλαμβάνει κατ΄ ελάχιστον τις εξής δράσεις:
  • χαρακτηρισμό των αποβλήτων,
  • δειγματοληψίες και αναλύσεις,
  • προεπεξεργασία των αποβλήτων
  • μεταφορά τους σε κατάλληλα αδειοδοτημένο χώρο,
  • εφαρμογή κατάλληλης μεθόδου διαχείρισης
  • τελική διάθεσή τους
Στο κόστος των πέντε εκατομμυρίων περιλαμβάνεται κάθε δαπάνη που έχει καταβάλλει από τις 06.06.2015 ή θα καταβάλλει το δημόσιο για την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής ζημίας δεδομένου ότι αυτές αφορούν το σύνολο των εξόδων που απαιτούνται για να εξασφαλιστεί η δέουσα και αποτελεσματική εφαρμογή του Π.Δ. 148/2009.
Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση, συμπεριλαμβάνονται τα έξοδα για:
  • την εκτίμηση της περιβαλλοντικής ζημίας,
  • την εκτίμηση της άμεσης απειλής περιβαλλοντικής ζημίας,
  • των εναλλακτικών επιλογών δράσης,
  • των διοικητικών εξόδων,
  • των εξόδων για τη συλλογή στοιχείων
  • άλλων γενικών εξόδων,
  • των εξόδων παρακολούθησης και εποπτείας, όπως προβλέπεται στο Π.Δ. 148/2009.
Σημειώνουμε επίσης ότι μετά από παρεμβάσεις της Περιφέρειας Αττικής, λόγω των πολλών προβλημάτων που είχαν δημιουργηθεί τους μήνες μετά το ατύχημα, με επανειλημμένες περιπτώσεις «πλιάτσικου» στα «καιγόμενα» ακόμη τότε συσσωρευμένα απόβλητα της μονάδας, προβλέπεται ότι «η δράση της φύλαξης του χώρου κατά την διάρκεια υλοποίησης των σταδίων Α’ και Β’ του έργου, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στον ανωτέρω προϋπολογισμό/κόστος των μέτρων πρόληψης και αποκατάστασης».
Τα μέτρα αποκατάστασης, θα υλοποιηθούν από ειδικό δεσμευμένο λογαριασμό, στα πλαίσια του Χρηματοδοτικού Προγράμματος του Πράσινου Ταμείου, με τίτλο: «Δράσεις Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου 2015», στις οποίες περιλαμβάνεται το έργο: «Επείγουσα αντιμετώπιση περιβαλλοντικής επιβάρυνσης στον Ασπρόπυργο της Περιφέρειας Αττικής, που προκλήθηκε από την πυρκαγιά που έλαβε χώρα τον Ιούνιο 2015», όπως αυτός παρατάθηκε με την 112.8/2016 Απόφαση του Πράσινου Ταμείου. Με την προαναφερόμενη απόφαση, δικαιούχος του ποσού των πέντε εκατομμυρίων ευρώ (5.000.000€), του Χρηματοδοτικού Προγράμματος «Δράσεις Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου 2015» του Πράσινου Ταμείου είναι η Περιφέρεια Αττικής. Σημειώνεται, προς αποφυγή παρεξηγήσεων, ότι με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» και την ευθύνη του φορέα που προκάλεσε μία περιβαλλοντική ζημία έγινε με την υπ’ αριθμ. ΚΥΑ 31/22.01.2016 (ΑΔΑ:ΩΑΕΨ4653Π8-ΘΥΘ) καταλογισμός του ποσού στον υπεύθυνο Φορέα Εκμετάλλευσης της συγκεκριμένης εγκατάστασης (Γενική Ανακύκλωσης –Κτηματική Ξενοδοχειακή Α.Ε.) – βέβαια μένει να αποδειχτεί αν και πότε θα πληρωθεί αυτό το ποσό, καθώς υπάρχει αδυναμία είσπραξής τους από το Δημόσιο…
Για όποιον ενδιαφέρεται, το κείμενο της απόφασης της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ είναι αναρτημένο εδώ.
Είναι προφανές ότι παρά το γεγονός της αλλαγής του θεσμικού πλαισίου για την ανακύκλωση και τη διαχείριση αποβλήτων, που η σημερινή κυβέρνηση έχει προωθήσει (ΕΣΔΑ, ΠΕΣΔΑ, νέος νόμος ανακύκλωσης κλπ), αλλά και των νέων επενδύσεων που γίνονται στον τομέα των αποβλήτων (ΣΔΙΤ Απορριμμάτων, ΧΥΤΑ και μονάδες επεξεργασίας σε όλη τη χώρα κλπ), πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη στην κατεύθυνση της επιτάχυνσης και της επίλυσης προβλημάτων όταν συμβαίνουν τέτοια ατυχήματα…

ΠΗΓΗ: http://greenagenda.gr/%CE%B1%CF%83%CF%80%CF%81%CF%8C%CF%80%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%BF%CF%82-%CF%84%CF%81%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%AE%CE%BC%CE%B9%CF%83%CE%B9-%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%80%CE%B5/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου