Η αλήθεια είναι πως έχουμε μάθει να ζούμε με τσιτάτα και συνθήματα που ελάχιστη σχέση έχουνμε την πραγματικότητα.
Μάθαμε να λέμε την αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα γνήσιο λαϊκό θεσμό και βάθρο της δημοκρατίας παραβλέποντας πως η αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα διαθέτει το πιο καλπονοθευτικό σύστημα σε όλη την Ευρώπη και πως κάθε χρόνο ανακηρύσσεται πρωταθλήτρια στην διαφθορά στο Ελληνικό δημόσιο σύμφωνα με τις απολογιστικές εκθέσεις του Σώματος Επιθεωρητών – Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης.
Το «βάθρο της δημοκρατίας» αντιμετωπιζόταν πάντα από το κράτος με επιφύλαξη, αν όχι εχθρικά, παρά τις περί του αντιθέτου μεγαλοστομίες των συνταγματικών και των πολιτικών διακηρύξεων .
Ακόμα και στις εποχές που στην αυτοδιοίκηση έδεναν τα σκυλιά με τα λουκάνικα ( δεκαετία του 80 – πολιτιστικές πρωτεύουσες - περίοδος Ολυμπιακών αγώνων κλπ) με ευθύνη των εκάστοτε κυβερνήσεων και των ίδιων των αυτοδιοικητικών δεν έγινε καμιά σοβαρή προσπάθεια για την ουσιαστική απεξάρτηση της αυτοδιοίκησης από το κεντρικό κράτος μέσα από τον εκσυγχρονισμό του θεσμού.
Οι σχέσεις του κεντρικού κράτους με την αυτοδιοίκηση ήταν πελατειακές , κομματικής συνδιαλλαγής και φυσικά σε αυτές τις σχέσεις ενυπάρχει πάντα η αδιαφάνεια και η διαφθορά.
Έτσι, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων (κυρίως από τον χώρο της αριστεράς) που άφησαν το αποτύπωμά τους στο θεσμό της αυτοδιοίκησης , συνολικά ο θεσμός δεν έγινε ποτέ ο εκφραστής της τοπικά οργανωμένης πολιτικής κοινωνίας ούτε ένα πραγματικό κέντρο τοπικής αυτοδιοικούμενης κυβέρνησης.
Τα τελευταία χρόνια της γενικότερης κρίσης της κοινωνικής και πολιτικής εκπροσώπησης , η δυσπιστία των πολιτών απέναντι στους θεσμούς όπως είναι φυσικό «έπιασε» και την αυτοδιοίκηση .
Η εφαρμογή των προγραμμάτων τύπου «Καλλικράτη» δεν κατάφεραν να αλλάξουν την γενική εικόνα, γιατί ο Καλλικράτης συνέπεσε και συνδέθηκε ουσιαστικά και συμβολικά, με τα μνημόνια και τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής. Το σήμα που έστειλε ο Καλλικράτης στην κοινωνία ήταν μόνο κάποιες συνενώσεις δήμων για την πλήρη μετάβαση στο νεοφιλελεύθερο δόγμα : λιγότερο κράτος, λιγότερη δημοκρατία.
Τα οικονομικά των δήμων που διαχρονικά ήταν στηριγμένα (εκτός από τα ανταποδοτικά τέλη) στην κρατική χρηματοδότηση μέσω των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) και άλλων έκτακτων επιχορηγήσεων στην εποχή των μνημονίων ήταν λογικό να καταρρεύσουν.
Η κατάσταση αυτή μεγάλωσε ακόμα πιο πολύ την απόσταση της αυτοδιοίκησης από τους πολίτες και οι αυτοδιοικητικοί άρχοντες από την πλευρά τους αντιμετώπιζαν φοβικά τα τοπικά κινήματα που αναπτύχθηκαν στα πρώτα χρόνια των μνημονίων τα οποία όμως κάποια στιγμή απομαζικοποίησε ο λαϊκισμός τμημάτων της αριστεράς.
Αυτή η εικόνα αποτυπώνεται και στις σχέσεις του συνδικαλιστικού κινήματος των εργαζομένων στους ΟΤΑ με τις διοικήσεις των δήμων.
Υπάρχει ένας συνεχώς επαναλαμβανόμενος φαύλος κύκλος δυσπιστίας , απογοήτευσης και αποχής.
Για όλους αυτούς τους λόγους ο ριζικός αναπροσανατολισμός και μετασχηματισμός της αυτοδιοίκησης με περισσότερη δημοκρατία που θα θέσει στο επίκεντρο τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες είναι κάτι παραπάνω από επιβεβλημένος.
Ο στόχος πρέπει να είναι η δημιουργία των συνθηκών και των προϋποθέσεων μίας πραγματικής αυτο-διοίκησης.
Η τραυματισμένη Ελληνική κοινωνία των μνημονίων χρειάζεται Δήμους και Περιφέρειες που θα είναι βασικοί πυλώνες της πολιτικής οργάνωσης και της έκφρασης των τοπικών κοινωνιών. Το αίτημα πρέπει να είναι περισσότερη δημοκρατία .
Να αναζητηθούν δημοκρατικές και ουσιαστικά συμμετοχικές διαδικασίες, για να έχουν οι πολίτες λόγο στην υλοποίηση, αλλά και τη χάραξη των δημοτικών πολιτικών για τα σημαντικότερα κοινωνικά, οικονομικά και αναπτυξιακά ζητήματα.
Η αυτοδιοίκηση χρειάζεται περισσότερη δημοκρατία προκειμένου να αποκτήσει και την δυνατότητα να αναλάβει περισσότερες ευθύνες για να μην συνδεθούν όλα αυτά με μεγαλύτερο αυταρχισμό και ακόμα μεγαλύτερη διαφθορά.
Οι αυξημένοι βαθμοί ελευθερίας για τις τοπικές αρχές, πρέπει να συνοδεύονται και από αυξημένο έλεγχο στα δημοτικά συμβούλια και όχι μόνο. Αλλιώς μπορεί η διαφθορά και ο αυταρχισμός να ενταθούν.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις εύρωστων οικονομικά δήμων (π.χ δήμος Φυλής) στους οποίους δεν υπάρχουν και οι απαραίτητοι έλεγχοι που κυριαρχεί η ρεμούλα και η διαφθορά.
Οι πολίτες σε αυτές τις περιπτώσεις είτε αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει και απομακρύνονται από τα κοινωνικά δρώμενα είτε πλησιάζουν την τοπική αρχή για να πάρουν μέρος στην μοιρασιά.
Η απλή αναλογική λοιπόν μπορεί να δώσει το απαραίτητο δημοκρατικό οξυγόνο σε μια αυτοδιοίκηση που ασφυκτιά από την επιτροπεία αλλά και τον αυταρχισμό των τοπικών αρχόντων και την εκτεταμένη διαφθορά.
Το συνδικαλιστικό κίνημα των εργαζομένων στους ΟΤΑ δυστυχώς δεν δείχνει να το απασχολεί το θέμα του δημοκρατικού εκσυγχρονισμού της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Η κυβερνητικός και ο εργοδοτικός συνδικαλισμός που κυριαρχούσαν για δεκαετίες στο συνδικαλιστικό κίνημα των ΟΤΑ έχουν επηρεάσει αρνητικά το DNA του συνδικαλιστικού μας κινήματος .
Με τα μεγάλα προβλήματα όπως είναι η δημοκρατική μεταρρύθμιση του θεσμού αφήνουμε τους άλλους να ασχοληθούν λές και δεν μας αφορούν. Τα αναθέτουμε στην κυβέρνηση και την εργοδοσία.
Θωμάςτου Εμμανουήλ Μπιζάς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου