Εχοντας τη σκέψη μου στο σημερινό μου θέμα και το αυτί μου στη συζήτηση στη Βουλή για τη συμφωνία των Πρεσπών, ακούω τον πρωθυπουργό να λέει «σήμερα θα πούμε αλήθειες για ένα θέμα που επί τριάντα χρόνια παραμένει άλυτο»… Ενώ στη συνέχεια ακούω «εκχωρήσατε… την ιστορία και τον πολιτισμό μας».
Να το λέω, αλήθειες πρέπει να γράψω για ένα θέμα που μένει άλυτο σαράντα χρόνια και έχει να κάνει με τον πολιτισμό μας ως στάση ζωής.
Βλέπετε, εμείς είμαστε ως λαός γάτες μεν, αλλά συνεχώς κυνηγάμε την ουρά μας. Την ώρα που όλος ο κόσμος ονομάζει τους γείτονες Μακεδονία και Μακεδόνες, εμείς τους λέμε Σκοπιανούς ή και γυφτοσκοπιανούς και καθαρίσαμε.
Εμείς έχει σημασία τι λέμε, οι άλλοι δεν ξέρουν ή δεν μας νοιάζει. Την ώρα που η ΕΕ μας βγάζει κίτρινη κάρτα για τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα απορρίμματα μας, μας βάζει πρόστιμα και μας καλεί να σεβαστούμε το περιβάλλον, εμείς ως γάτες αντί να κάνουμε κάτι, σαράντα χρόνια τώρα, προσπαθούμε να τους γελάσουμε κλείνοντας τους ΧΑΔΑ (Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων), διατηρώντας όμως τα απόβλητά μας στο 82% σύμμεικτα.
Τι τα κάνουμε; Τα δίνουμε σε ιδιώτες, που αυτοί ξέρουν, και εμείς, βέβαια, όταν τα βρίσκουμε θαμμένα όπου να είναι, εκπλησσόμεθα και καταγγέλλουμε. Όταν καλούμαστε να αποφασίσουμε τι πρέπει να κάνουμε, ξέρουμε. Όταν θέλουμε να ορίσουμε τους χώρους όπως γωνιές ανακύκλωσης, Μονάδες Επεξεργασίες Απορριμμάτων (ΜΕΑ) ή Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) ή Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) ή ΧΥΤΤΥ, τότε οι χώροι της γειτονιάς μας δεν ενδείκνυνται, γιατί είναι Νατούρα, είναι προστατευόμενοι και τουριστικοί, είναι ακατάλληλοι κ.ο.κ. Και ακούς διάφορα αγωνιστικά και δημοκρατικά, όπως να τα στείλουμε στην Κίνα, στη Σουηδία για καύση, στη Φυλή που κινδυνεύει να γίνει νέο Σοβέζο και άλλα ευφάνταστα και ελληνικά.
Έλλειμμα ευθύνης
Έχουμε εκπαιδευτεί ως λαός να μην αναλαμβάνουμε ποτέ καμία ευθύνη. Προσπαθούμε να βάλουμε τον κάδο στην πόρτα του γείτονα και τραβάμε «νταηλίκι» όταν μπαίνει στη δική μας πόρτα ή στη δική μας γειτονιά ή στο δικό μας δήμο ή στη δική μας περιφέρεια. Αφού, λοιπόν, ως πολίτες αυτό τον πολιτισμό έχουμε και αυτά μας αρέσουν, έχουμε και τους αντίστοιχους ηγέτες. Ηγέτες, δηλαδή, που μας χαϊδεύουν τα αυτιά και πρωτοστατούν αγωνιστικά και ανεύθυνα παίζοντας με τα συναισθήματά μας, τη βολή μας, τη διαπλοκή μας, τις αντιθέσεις μας και τα ιδιωτικά μας συμφέροντα.
Είμαστε όλοι μια «ωραία ατμόσφαιρα», όπως έλεγε και ο Ηλιόπουλος σε μια ταινία του. Αν γίνει δε και γεμίσει η πόλη μας στο σκουπίδι, γιατί δεν έχουμε πού να τα πάμε, τότε φταίνε όλοι οι άλλοι που δεν μερίμνησαν για να μην συμβεί. Τότε είναι που είμαστε όλοι εναντίον όλων και μέσα σε αυτό το χαμό μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά. Βρίσκουν, δηλαδή, το χώρο τα διαπλεκόμενα συμφέροντα να επιβάλουν τις λύσεις που θέλουν και εμείς εκεί που δεν μας έφτανε το διπλό, μας φθάνει το μονό και περισσεύει.
Τα απορρίμματα της Αττικής
Σήμερα θα ασχοληθώ ειδικότερα με τα απορρίμματα της Αττικής, όπου το πρόβλημα είναι μεγάλο και υπάρχει κίνδυνος να βρεθούμε μπροστά σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας χώρος ταφής σύμμεικτων στη Φυλή, όπου πηγαίνει το 82% των απορριμμάτων της Αττικής. Ο χώρος είναι σχεδόν κορεσμένος και δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Η ευθύνη των προηγούμενων κυβερνήσεων για το σημερινό αδιέξοδο είναι μεγάλη.
Την εποχή που «δέναν τα σκυλιά με τα λουκάνικα», όπως λέει ο λαός μας, κατασπαταλήθηκαν πόροι χωρίς να προχωρήσουμε σε σύγχρονες επιλογές και λύσεις. Από τη μια, η διαπλοκή που αντιλαμβάνεται τα απορρίμματα ως ευκαιρία κέρδους και αρπαχτής και, από την άλλη, η νοοτροπία που περιέγραψα πιο πάνω, από την οποία δεν μπόρεσε να αποστασιοποιηθεί ούτε η αριστερά, με όποια εκδοχή της. Άφησαν την περιοχή που κατοικεί ο μισός πληθυσμός της χώρας στο έλεος της Φυλής και την υπόλοιπη χώρα στους ΧΑΔΑ. Τα πρόστιμα από την ΕΕ έτρεχαν και η χώρα ζούσε τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση, ευρισκόμενη υπό την εποπτεία των μνημονίων, ενώ δεν υπήρχε κανένας σχεδιασμός και σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο.
Η σημερινή κυβέρνηση έγκαιρα ψήφισε το θεσμικό πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων (ΕΣΔΑ) και βοήθησε περιφέρειες και δήμους να συγκροτήσουν τα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ) και Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΤΣΔΑ). Δυστυχώς, όμως, δέσμια προηγούμενων τοποθετήσεών της, όπου «χάιδεψε αυτιά» από τη μία, και μπροστά στο πολιτικό κόστος, από την άλλη, όταν παντού έβλεπε να ξεσηκώνεται ο κόσμος, μηδέ των δικών της ψηφοφόρων και δημάρχων εξαιρουμένων, δεν τόλμησε να δώσει λύσεις. Αποτέλεσμα αυτού είναι να μην υπάρξει χωροθέτηση των ΧΥΤΥ και κατ΄ επέκταση η διαμόρφωσή τους. Ανάλογα προβλήματα και για τους ίδιους λόγους υπήρξαν και στους δήμους. Εδώ, βέβαια, πέραν της αδράνειας και του πολιτικού κόστους που προέκυπτε από τη νοοτροπία ταύτισης στη συνείδηση των πολιτών των χώρων διαχείρισης απορριμμάτων με τη Φυλή, σκουπιδότοπους δηλαδή, υπάρχει και η διαπλοκή με μεγάλους ομίλους, που διεκδικούσαν και διεκδικούν ακόμα τη διαχείριση των απορριμμάτων, ελπίζοντας στην ανατροπή της κυβέρνησης ή σε αδιέξοδη κατάσταση.
Ο ρόλος των δήμων και της περιφέρειας
Βασικός κρίκος στον ΕΣΔΑ είναι οι δήμοι, οι οποίοι έχουν την ευθύνη αποκομιδής των απορριμμάτων και άρα της ανακύκλωσης στην πηγή. Ο στόχος είναι το 50%. Οι δήμοι οφείλουν να οργανώσουν στους δημόσιους χώρους γωνιές ανακύκλωσης για ρούχα, μεγάλα αντικείμενα, ειδικά αντικείμενα, όπως μπαταρίες, λαμπτήρες κ.λπ.
Μετά την διαλογή στην πηγή από τους δήμους, έχουμε απορρίμματα ανακυκλώσιμων υλικών που πηγαίνουν στα ΚΔΑΥ για περαιτέρω επεξεργασία και διαχωρισμό. Στην Αττική προβλέπονται τέσσερα ΚΔΑΥ. Τα υπόλοιπα απορρίμματα οδηγούνται στις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ), όπου γίνεται μηχανική διαλογή για το διαχωρισμό ανακυκλώσιμων υλικών, αερόβια κομποστοποίηση, βιολογική επεξεργασία με αναερόβια χώνευση και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από το παραγόμενο βιοαέριο. Προβλέπεται για την Αττική 6 ΜΕΑ. Οι μονάδες αυτές στην Αττική στήνονται από τον ΕΔΣΝΑ (Ειδικός Διαβαθμικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής). Συμμετέχουν εκπρόσωποι της περιφέρειας Αττικής και των δήμων Αττικής. Τα υπόλοιπα οδηγούνται στα ΧΥΤΥ. Προβλέπονται για την Αττική τρία. Ένα στη Δυτική, ένα στη Νότια και το Γραμματικό.
Τέλος, υπάρχουν και 22 συστήματα ανακύκλωσης, εκ των οποίων τα έντεκα αφορούν αδρανή υλικά (μπάζα). Τα υπόλοιπα έντεκα αφορούν ειδικά υλικά ανακύκλωσης. Για τα υλικά αυτά χρεώνεται ο καταναλωτής. Τα χρήματα αυτά τα εισπράττουν οι εταιρείες που τα χρησιμοποιούν, π.χ. μπουκάλια νερού, μπαταρίες κ.λπ., και τα αποδίδουν στα αντίστοιχα συστήματα ανακύκλωσης που λειτουργούν ως μη κερδοσκοπικές εταιρείες και σκοπός τους είναι η προώθηση της ανακύκλωσης. Αδειοδοτούνται και ελέγχονται από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης του υπουργείου Περιβάλλοντος. Οι σχέσεις του οργανισμού με τα συστήματα αυτά είναι τεταμένες. Το 2020 στόχος είναι το υπόλοιπο των απορριμμάτων που θα πηγαίνουν στους ΧΥΤΥ να μειωθεί κάτω του 30%. Θυμίζω ότι σήμερα είμαστε στο 82%. Στην περιφέρεια Αττικής έχουν εκχωρηθεί 150 εκατομμύρια ευρώ για το στήσιμο των έξι ΜΕΑ και των δύο ΧΥΤΥ του Δυτικού και του Νότιου τομέα της Αττικής.
Καθυστέρηση και κίνδυνος
Από τα παραπάνω φαίνεται ότι υπάρχει καθυστέρηση και ο κίνδυνος αδιεξόδου είναι μεγάλος. Αλήθειες πρέπει να πούμε στους πολίτες της Αττικής. Να αναλάβει η κυβέρνηση και η περιφέρεια τις δικές τους ευθύνες με ειλικρίνεια για τους μέχρι τώρα δισταγμούς και να δώσουν την καλύτερη δυνατή λύση.
Επίσης να καλέσουν τους δημάρχους να πάρουν τις δικές τους ευθύνες. Αξίζει οι πολίτες να ξέρουν ότι από τους πενήντα τέσσερις δήμους της Αττικής σημαντικά βήματα στον τομέα αυτό έχουν κάνει οι δήμοι Χαλανδρίου, Βριλησσίων και έπονται ο δήμος Κυθήρων, Βούλας- Βάρης- Βουλιαγμένης και Αγ. Παρασκευής.
Εύχομαι να έχω λάθος πληροφόρηση και να υπάρχουν και άλλοι δήμοι που έχουν προχωρήσει τους τοπικούς σχεδιασμούς. Τα αποτελέσματα, όμως, από τους βασικούς κρίκους του Εθνικού Σχεδιασμού είναι πενιχρά. Ήδη έχουμε ως χώρα πάρει κίτρινη κάρτα από την ΕΕ, είμαστε υπό παρακολούθηση και οσονούπω θα πέσουν καμπάνες, που θα πάνε στις πλάτες των πολιτών.
Πέτρος Ζούνης
ΠΗΓΗ: http://epohi.gr/ti-kanei-h-aristera-gia-to-zhthma-twn-aporrimatwn/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου