Τώρα που τα πράγματα έχουν δυσκολέψει.
Τώρα που είναι φανερή η εργαλειοποίηση των προσφύγων από την απέναντι πλευρά, από τον σουλτάνο της Άγκυρας.
Νομίζω ότι θα έλεγα - μέσες άκρες - τα ίδια που έλεγα πάντα.
Δεν αρνούμαι ότι οι περιστάσεις είναι έκτακτες, όπως όμως ήταν και το 2015.
Αλλά οι αρχές είναι για τις δύσκολες καταστάσεις. Εκεί δοκιμάζονται, εκεί επιβεβαιώνεται ή διαψεύδεται η αξία τους.
Δεν υποτιμώ την δυσκολία της κατάστασης. Κανένας δεν θα ήθελε να είναι στη θέση της κυβέρνησης. Βέβαια όταν στη θέση τους βρισκόταν ο ΣΥΡΙΖΑ, οι νυν κυβερνώντες φρόντισαν να πουν όλες τις ανοησίες του κόσμου και να ποτίσουν με το δηλητήριο της ξενοφοβίας τον κόσμο. Αλλά αυτό δεν είναι το θέμα μας σήμερα.
Το ζήτημα είναι τι θα έπρεπε να κάνει η ελληνική κυβένρηση υπ'αυτές τις συνθηκες.
Υπόστηρίζω ότι θα έπρεπε να συμπεριφερθεί σαν δημοκρατικό κράτος που έχει ένα Σύνταγμα που αξιώνει το σεβασμό της ζωής και της αξιοπρέπειας όλων, γηγενών και μη, και την τήρηση των διεθνών συμβάσεων τις οποίες έχει υπογράψει η χώρα.
Θα έπρεπε λοιπόν κατ'αρχάς να μην επιτρέψει να κινδυνεύσει καμία ζωή.
Θα έπρεπε να δώσει την δυνατότητα στους πρόσφυγες και τους μετανάστες να καταγράψουν και να υποβάλουν το αίτημά τους. Η καταγραφή θα επέτρεπε να υπάρχει μια σαφής εικόνα για την προέλευση αυτών των ανθρώπων και θα αποκαθιστούσε μια επικοινωνία μαζί τους.
Θα έπρεπε ακόμα να φροντίσει για την μεταφορά τους στην ενδοχώρα, καθώς η κατάσταση στα νησία είναι πολύ δύσκολη.
Θα έπρεπε να αξιοποιήσει τα καλά παραδείγματα των πόλεων που υιοθέτησαν την φιλοξενία προσφύγων και δεν έπαθαν τίποτα κακό, το αντίθετο.
Θα έπρεπε να αξιοποιήσει την πρόταση της ΚΕΔΕ για ποσοστιαία κατανομή των προσφύγων ανά περιφέρεια.
Θα έπρεπε τέλος να κατανοήσει και να καταστήσει σαφές σε κάθε τρίτο ότι η Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας είναι πλέον νεκρή και επομένως να σταματήσει να επιβαρύνει τα νησιά δείχνοντας μια μάταιη προσκόλληση σε κάτι που έχει πεθάνει.
Και φυσικά, έχοντας κάνει όλα τα παραπάνω, θα έπρεπε να διεθνοποιήσει το ζήτημα αξιοποιώντας τα διεθνή ερείσματα που ακόμα διατηρεί. Κανένας δεν μπορεί να αρνηθεί την βοήθεια σε ένα κράτος που αντιμετωπίζει μια τόσο δύσκολη συνθήκη και ωστόσο συμπεριφέρεται με αυτό τον τρόπο..
Τι δεν θα έπρεπε να κάνει; Όλα όσα έκανε αυτές τις μέρες.
Δεν θα έπρεπε να αναστείλει την εφαρμογή μιας διεθνούς σύμβασης, όπως η σύμβαση της Γενεύης και μάλιστα επικαλούμενη μια παντελώς άσχετη νομική βάση.
Δεν θα έπρεπε να εισαγάγει μια πρωτόγνωρη ορολογία πολέμου (εισβολή, ασύμμετρη απειλή) πανικοβάλλοντας τον κόσμο και οπλίζοντας τους φανατικούς της ακροδεξιάς, που ξανασήκωσαν κεφάλι
Δεν θα έπρεπε να ζηλέψει τη δόξα του Σαλβίνι και του Όρμπαν συνδέοντας τους πρόσφυγες και τους μετανάστες με τον κορονοιό και τα μεταδιδόμενα νοσήματα.
Ξέρω ότι όλα αυτά γράφονται από την ασφάλεια του πληκτρολογίου στην Αθήνα. Όμως, νομίζω ότι συγκροτούν μια θέση που μπορεί να υποστηριχθεί παντού. Και στον Έβρο, και την Χίο και στη Λέσβο, όπου εκατοντάδες ενεργοί πολίτες κρατούν ψηλά την σημαία της αλληλεγγύης και της αξιοπρέπειας, συχνά προηλακιζόμενοι από φασιστοειδή, δυστυχώς με την ανοχή της αστυνομίας.
Πολλές φορές όμως ο δρόμος του καθήκοντος είναι πραγματικά μοναχικός. Σκέφτομαι χαρακτηριστικά την εναντίωση στην ανάληψη της Ολυμπιάδας του 2004 και την υποστήριξη της λύσης του Μακεδονικού. Δύο εξαιρετικά μειοψηφικές στάσεις που όμως δικαιώθηκαν από το χρόνο. Ήταν όμως σωστές και ακόμα και σήμερα, γεμίζουν με περηφάνεια όσους και όσες πορεύτηκαν με αυτές.
Συμπτωματικά, την περασμένη Κυριακή, στις εκκλησίες της χώρας διαβάστηκε το - σχετικά γνωστό - ακόλουθο απόσπασμα από το κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο.
«Όταν λοιπόν έρθει ο Υιός του ανθρώπου μέσα στη δόξα του και όλοι οι άγγελοι μαζί του, τότε θα καθίσει πάνω στο θρόνο της δόξας του.
Και όλα τα έθνη θα συναχτούν μπροστά του, και θα τους ξεχωρίσει μεταξύ τους όπως ακριβώς ο ποιμένας ξεχωρίζει τα πρόβατα από τα κατσίκια.
Και θα στήσει αφενός τα πρόβατα από τα δεξιά του, αφετέρου τα κατσικάκια από τα αριστερά του.
Τότε θα πει ο βασιλιάς σ’ αυτούς που είναι από τα δεξιά του: Ελάτε οι ευλογημένοι του Πατέρα μου, κληρονομήστε την ετοιμασμένη για σας βασιλεία από την αρχή της δημιουργίας του κόσμου.
Γιατί πείνασα και μου δώσατε να φάω, δίψασα και μου δώσατε να πιω, ήμουν ξένος και με περιμαζέψατε,
γυμνός και με ντύσατε, ασθένησα και με επισκεφτήκατε, ήμουν σε φυλακή και ήρθατε προς εμένα.
Τότε θα του αποκριθούν οι δίκαιοι λέγοντας: Κύριε, πότε σε είδαμε να πεινάς και σε θρέψαμε, ή να διψάς και σου δώσαμε να πιεις;
Και πότε σε είδαμε ξένο και σε περιμαζέψαμε, ή γυμνό και σε ντύσαμε;
Και πότε σε είδαμε να είσαι ασθενής ή σε φυλακή και ήρθαμε προς εσένα;
Και αφού αποκριθεί ο βασιλιάς, θα τους πει: Αλήθεια σας λέω, εφόσον το κάνατε σ’ έναν από αυτούς τους αδελφούς μου τους ασήμαντους, σ’ εμένα το κάνατε.
Τότε θα πει και σ’ αυτούς που θα είναι από τα αριστερά του: Φύγετε από εμένα οι καταραμένοι, στη φωτιά την αιώνια, την ετοιμασμένη για το Διάβολο και τους αγγέλους του.
Γιατί πείνασα και δε μου δώσατε να φάω, δίψασα και δε μου δώσατε να πιω,
ήμουν ξένος και δε με περιμαζέψατε, γυμνός και δε με ντύσατε, ασθενής και σε φυλακή και δε μ’ επισκεφτήκατε.
Τότε θα αποκριθούν και αυτοί λέγοντας: Κύριε, πότε σε είδαμε να πεινάς ή να διψάς ή ξένο ή γυμνό ή ασθενή ή σε φυλακή και δε σε διακονήσαμε;
Τότε θα αποκριθεί σ’ αυτούς λέγοντας: Αλήθεια σας λέω, εφόσον δεν το κάνατε σ’ έναν από αυτούς τους ασήμαντους, ούτε σ’ εμένα το κάνατε.
Και θα πάνε αυτοί σε κόλαση αιώνια, ενώ οι δίκαιοι σε ζωή αιώνια».
Ας αφαιρέσουμε την μεταφυσική και ας μείνουμε στην ουσία. Καλή μας τύχη.
* Βασίλης Παπαστεργίου, δικηγόρος (Ομάδα δικηγόρων για τα δικαιώματα προσφύγων και μεταναστών)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου