Γιατί ΟΧΙ Σ.Μ.Α ; του Θωμά Μπιζά

Ας  ξεκαθαρίσουμε κατ΄ αρχή τι είναι οι Σ.Μ.Α .

Είναι Σταθμοί  Μεταφόρτωσης  Απορριμμάτων .

Δεν είναι ούτε πράσινα σημεία ούτε χώροι προσωρινής αποθήκευσης  ογκωδών και κλαδεμάτων,  ούτε αμαξοστάσια.  

Δεν θέλω να μπω καν στον κόπο να συζητήσω ανοησίες του τύπου θα τον λέμε ΣΜΑ αλλά στην πραγματικότητα δεν θα είναι ΣΜΑ.  Δεν θα βαφτίσουμε το κρέας ψάρι για να πούμε ότι νηστεύουμε.

Τι ανάγκες εξυπηρετεί ένας Σ.Μ.Α ;

Οι δήμοι ή οι περιοχές που διαθέτουν τοπικούς ή διαδημοτικούς ΣΜΑ ,  μεταφέρουν με απλά Container ή με Press Container  στους ΧΥΤΑ σύμμεικτα απορρίμματα . (ανάλογα με τον τύπο και τον μηχανολογικό εξοπλισμό του συγκεκριμένου  ΣΜΑ)

Με αυτόν τον τρόπο γλυτώνουν εργατοώρες καθώς  και κόστος μεταφοράς από τον δήμο στον ΧΥΤΑ.

Δηλαδή αντί να στέλνουν 4 ή και 7 απορριμματοφόρα να αδειάσουν στον ΧΥΤΑ στέλνουν ένα Container ανάλογα τον τύπο.

Οι υποστηριχτές  των ΣΜΑ συνήθως επικαλούνται  το οικονομικό όφελος του δήμου χωρίς να συνυπολογίζουν το μεγάλο κόστος της εγκατάστασης , την προμήθεια των κατάλληλων οχημάτων , το προσωπικό που θα χρειαστεί , το κόστος συντήρησης του εξοπλισμού, τα οφέλη που θα είχαν από την ανάκτηση των υλικών κλπ.  

Ας δούμε όμως τι   προβλήματα δημιουργούνται  με τους ΣΜΑ.

Χωρίς καμιά αμφιβολία οι ΣΜΑ δημιουργούν  όχληση και υποβάθμιση του τοπικού περιβάλλοντος  και ο λόγος είναι απλός . Στους ΣΜΑ πηγαίνουν τα απορριμματοφόρα των δήμων να αδειάσουν  τα σκουπίδια  που μεταφέρουν προκειμένου να μεταφορτωθούν στα Containers  για να οδηγηθούν  στον   ΧΥΤΑ.

Συνεπώς στην περιοχή που εγκαθίστανται οι ΣΜΑ  δημιουργούνται πολλαπλά προβλήματα  όπως  οσμές , στραγγίσματα , συχνά δρομολόγια απορριμματοφόρων κλπ με αποτέλεσμα να υπάρχει  σοβαρή  υποβάθμιση και  στο φυσικό αλλά και στο αστικό περιβάλλον.

Στις εγκαταστάσεις των ΣΜΑ πηγαίνουν  υποχρεωτικά όλα τα  απορριμματοφόρα  του δήμου ή των δήμων που θα μπορούσαν να μην πηγαίνουν  καθόλου εκεί και να μην περνούν από κάποιες γειτονιές αν το αμαξοστάσιο τους είναι αλλού,  ή αν πηγαίνουν απευθείας στον ΧΥΤΑ.

Μειώνεται δραματικά η αξία της γης και των κατοικιών  και οι περιοχές σταδιακά προσελκύουν  και άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται  με την διαχείριση των απορριμμάτων .

Για αυτούς τους λόγους  η περιβαλλοντική αδειοδότηση των ΣΜΑ θα έπρεπε να δίνεται με πολύ αυστηρά κριτήρια  και όχι στο πόδι όπως έγινε με το περίφημο άρθρο 92 του περιβαλλοντοκτόνου νόμου που ψήφισε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας που νομιμοποιεί  ή εγκρίνει 23   ΣΜΑ στην Αττική .

Ο βασικότερος λόγος που πρέπει να λέμε ΟΧΙ στους ΣΜΑ.

Στους  ΣΜΑ γίνεται  μεγάλη συμπίεση των απορριμμάτων προκειμένου να μειωθεί ο όγκος τους  και να μεταφερθούν με τα Containers στους  ΧΥΤΑ. Σημείωση : πριν από την συμπίεση στα Containers έχει προηγηθεί η συμπίεση των απορριμμάτων στο απορριμματοφόρο.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα συμπιεσμένα απορρίμματα  να μην μπορούν να υποστούν  κανενός τύπου επεξεργασία ή διαλογή και να οδηγούνται ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ στους ΧΥΤΑ για ταφή .

Για αυτόν το λόγο δεν επιτρέπεται να  πηγαίνουν  τα οχήματα των ΣΜΑ να αδειάσουν απορρίμματα στις μονάδες μηχανικής επεξεργασίας.

Το αποτέλεσμα είναι  πολύτιμοι  φυσικοί πόροι όπως τα κάθε είδους μέταλλα , το χαρτί , το πλαστικό το γυαλί κλπ να θάβονται στις  χωματερές αντί να εκτρέπονται και να ανακυκλώνονται .

Στην πραγματικότητα τα χρήματα που γλυτώνουμε   από την μεταφόρτωση των σκουπιδιών είναι πολύ λίγα σε σχέση με αυτά που χαλάμε για τις εγκαταστάσεις των ΣΜΑ και των ΧΥΤΑ  χωρίς να υπολογίσουμε  το περιβαλλοντικό κόστος.

Οι  ΣΜΑ  εξυπηρετούσαν  ένα συγκεντρωτικό μοντέλο διαχείρισης στην Αττική που είχε ως βάση τον ΧΥΤΑ Φυλής . Ένα απολύτως παρωχημένο και αναποτελεσματικό μοντέλο .

Ο μεγάλος ΣΜΑ Σχιστού έγινε για τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής  του Πειραιά και οι τοπικοί ΣΜΑ σε διάφορους δήμους της Αττικής έγιναν για να μπορούν  πιο εύκολα να μεταφέρουν οι  δήμοι τα σκουπίδια τους σε σύμμεικτη μορφή  στην χωματερή της Φυλής.

Αν θέλουμε να μιλάμε για ένα σύγχρονο μοντέλο αποκεντρωμένης διαχείρισης με έμφαση στην προδιαλογή των υλικών  και την ανάκτησή τους , τότε  τους ΣΜΑ ,  θα πρέπει σήμερα να τους απορρίψουμε .

Είναι γνωστό πως μερικοί δήμοι εδώ και χρόνια διαθέτουν παράνομους ΣΜΑ ή απλούς χώρους  προσωρινής αποθήκευσης ογκωδών και κλαδεμάτων και ήθελαν να τους νομιμοποιήσουν.

Όμως αυτού του τύπου η οριζόντια νομιμοποίηση  τους  με το άρθρο 92 είναι εντελώς λάθος.

Η κάθε περίπτωση θα έπρεπε να εξεταστεί ξεχωριστά και με πολύ αυστηρά κριτήρια κατ΄ αρχή από τα δημοτικά συμβούλια και δευτερευόντως από το περιφερειακό συμβούλιο .

Δεν είναι δουλειά του υπουργού περιβάλλοντος να νομιμοποιεί με ένα άρθρο σωρηδόν ΣΜΑ.

Άλλοι ΣΜΑ θα έπρεπε να καταργηθούν  και άλλοι να μετατραπούν σε πράσινα σημεία  αφού προηγηθούν μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων και περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις.

Δυστυχώς αυτή  η Κυβέρνηση και αυτή η περιφερειακή αρχή Αττικής  αντιμετώπισαν το θέμα ως ρουσφέτι σε κάποιους δήμαρχους ή  και σαν αφορμή να κάνουν παιχνίδι με κάποιους ιδιώτες που θέλουν να πουλήσουν εξοπλισμό ΣΜΑ και οχήματα.

Θωμάς του Εμμανουήλ Μπιζάς