ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ : Διαβούλευση - κοροϊδία !

Σε λίγες μέρες συμπληρώνεται ένας χρόνος από την τυπική έγκριση του νέου περιφερειακού 

σχεδιασμού διαχείρισης αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) της Αττικής, βασικά χαρακτηριστικά του οποίου 

είναι ότι:

- προβλέπει τη συνέχιση της λειτουργίας και της εγκατάστασης της Φυλής

- δε στηρίζει τις αποκεντρωμένες δημοτικές ή διαδημοτικές υποδομές ανακύκλωσης και 

κομποστοποίησης (τον κορμό του συστήματος, δηλαδή)

- αφήνει στον «αέρα» (χωρίς χωροθέτηση) και όλες, σχεδόν, τις αναγκαίες υποδομές με 

διαδημοτικό – περιφερειακό χαρακτήρα (μονάδες επεξεργασίας υπολειμματικών σύμμεικτων 

και ΧΥΤΥ)

Με το (μοναδικό) ΧΥΤΑ της Φυλής να γεμίζει με ταχύτατο ρυθμό (αντέχει, δεν αντέχει μέχρι 

τους πρώτους μήνες του 2019), οι διοικήσεις της περιφέρειας και του ΕΔΣΝΑ άρχισαν (ελπίζουμε) 

να αντιλαμβάνονται ότι προετοιμάζουν το έδαφος για την εκδήλωση μιας τεράστιας περιβαλλοντικής 

και υγειονομικής κρίσης. Μόνο που οι κινήσεις τους είναι και πάλι σπασμωδικές, εμβαλωματικές 

και αποσπασματικές. Αρχικά, ανέθεσαν και παρέλαβαν μια μελέτη για την αξιοποίηση εξαντλημένων 

λατομείων – μεταλλείων, η οποία υποδεικνύει είκοσι (20) χώρους -με ιδιαίτερη «προτίμηση» και 

πάλι τη Δυτική Αττική- κατάλληλους να φιλοξενήσουν υποδομές διαχείρισης αποβλήτων (αστικών 

και επικίνδυνων). Υποσχέθηκαν ότι θα γίνει διαβούλευση με τους δήμους της Αττικής για να γίνουν 

οι επιλογές και να συγκεκριμενοποιηθούν οι χωροθετήσεις. Τις επόμενες μέρες, θα συζητηθεί στην 

ΕΕ του ΕΔΣΝΑ η αναμόρφωση του προϋπολογισμού, ώστε να διασφαλιστούν κάποια κονδύλια για 

να γίνουν οι μελέτες ωρίμανσης των μονάδων επεξεργασίας και των ΧΥΤΥ (ζήσε Μάη, να φας τριφύλλι!!!).

Και εκεί που περιμέναμε να διακοπεί η ραστώνη και να αρχίσει, επιτέλους, μια ουσιαστική συζήτηση, 

μαθαίνουμε ότι η περίφημη διαβούλευση με τους δήμους συνίσταται σε μια επιστολή της κ. Δούρου, 

προς τους δημάρχους της Αττικής, με την οποία καλούνται να υποβάλλουν τις προτάσεις τους, σχετικά 

με τη μελέτη για τα εξαντλημένα λατομεία – μεταλλεία, μέχρι τις 3 Νοεμβρίου 2017. Το ωραίο είναι 

ότι η επιστολή στάλθηκε μια βδομάδα πριν, περίπου. Αν η επιστολή δεν διέρρεε από κάποια δημαρχιακά 

γραφεία, κανείς δε θα μάθαινε για την περίφημη αυτή «διαβούλευση», αφού δε φρόντισαν να την 

κοινοποιήσουν πουθενά.

Τυπική διεκπεραίωση λοιπόν και απουσία βούλησης να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά ένα από τα φλέγοντα 

ζητήματα της περιφέρειας Αττικής. Με τους αυτοδιοικητικούς όλης της Αττικής, αλλά και μεγάλη μερίδα 

πολιτών, να έχουν σηκώσει «μπαϊράκι» σε οποιαδήποτε χωροθέτηση αποκεντρωμένων υποδομών στα 

όριά τους, είναι προφανές το προς τα πού οδηγούμαστε: στο να συνεχίσει η Δυτική Αττική να αποτελεί 

το σκουπιδότοπο ολόκληρης της περιφέρειας Αττικής. Θα το επιτρέψουμε αυτό; Θα ακολουθήσουμε τη 

συμβιβαστική πολιτική της ανοχής που επιδεικνύουν οι αυτοδιοικητικοί της Δυτικής Αττικής ή θα αντισταθούμε; 

Το ερώτημα τίθεται καθημερινά, προς πάσα κατεύθυνση και όσοι συναισθάνονται την ευθύνη οφείλουν 

να απαντήσουν ΤΩΡΑ, αύριο θα είναι αργά.

Το κείμενο της επιστολής της προέδρου του ΕΔΣΝΑ,

προς όλους τους Δημάρχους της Περιφέρειας Αττικής

ΘΕΜΑ: Διαβούλευση περί υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ Αττικής – Λατομεία

Αγαπητέ Δήμαρχε

Το νέο μοντέλο διαχείρισης αποβλήτων της Αττικής έχει εισέλθει στην κρισιμότερη ίσως  φάση του – εκείνην της συγκεκριμένης υλοποίησης των στόχων του Περιφερειακού  Σχεδιασμού, στο  α' και β' επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης,  με  την  εμπλοκή και τη στήριξη  των τοπικών κοινωνιών. Πρόκειται ακριβώς για τη φάση εκείνη που θα κρίνει το μέλλον, όχι  απλά της πολιτικής μιας Διοίκησης αλλά το μέλλον ενός κρίσιμου, για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και της προστασίας του περιβάλλοντος, διακυβεύματος.

Συγκεκριμένα, όπως γνωρίζετε, η σημερινή διοίκηση του ΕΔΣΝΑ, από την πρώτη στιγμή που  ανέλαβε την ευθύνη της διοίκησης, έχει προωθήσει, σε συνεργασία με τους δήμους της Αττικής μια νέα πολιτική διαχείρισης των απορριμμάτων, στη βάση της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας, δηλαδή των αρχών της κυκλικής οικονομίας, της αποκέντρωσης, της  εγγύτητας, της ανακύκλωσης, της επανάχρησης. Πρόκειται  για  μια  πολιτική οικονομικά και οικολογικά δίκαιης και βιώσιμης διαχείρισης, η οποία αποτυπώνεται τόσον στο ΕΣΔΑ (ΦΕΚ  2706 Β/15-12-2015) όσον και  στο ΠΕΔΣΑ Αττικής (ΦΕΚ 4175 Β/23-12-2016 – Απόφαση    414/2016 του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής).

Έτσι, στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας υλοποίησης των υποδείξεων του ΠΕΣΔΑ (αντίστοιχες αναφορές υπάρχουν και στο ΕΣΔΑ), με την υπ’ αριθμ. 342/2017 Απόφασή της, η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ παρέλαβε τα παραδοτέα της σύμβασης με τίτλο «Σύμβουλος υποστήριξης του ΕΔΣΝΑ στην σύνταξη σχεδίου αποκατάστασης και αξιοποίησης των εξοφλημένων ανενεργών λατομείων – μεταλλείων (ΕΑΛΜ) Αττικής σε συνέργεια με τις  προβλεπόμενες δομές διαχείρισης στερεών αποβλήτων του ΠΕΣΔΑ Αττικής».

Στο πλαίσιο της σύμβασης αυτής, εξετάστηκαν τα 154 συνολικά Λατομεία και Μεταλλεία (στο  εξής ΛΜ) της Περιφέρειας Αττικής (και οι  δύο Διαχειριστικές Ενότητες, Ηπειρωτική  Αττική και Νήσοι) και αποκλείστηκαν, ως Ενεργά ή/και διεκδικούμενης ιδιοκτησίας ή/και     αποκατεστημένα ήδη, τα 101. Από τα υπόλοιπα 53 Εξοφλημένα Ανενεργά Λατομεία - Μεταλλεία (στο εξής ΕΑΛΜ), αποκλείστηκαν περαιτέρω τα 33 (ανήκουν σε Α΄ ζώνες προστασίας, έχουν μικρές  αποστάσεις από οικισμούς, έχουν πολύ μικρή  χωρητικότητα,  δεν διαθέτουν ευχερή σχετικά προσβασιμότητα, είναι δυσχερής η μεταφορά των δικτύων  Ο.Κ.Ω.). Απέμειναν έτσι 20 τα οποία κρίνονται κατ’ αρχήν κατάλληλα για υποδοχή – εγκατάσταση δομών διαχείρισης απορριμμάτων, χωρίς να ιεραρχούνται οι θέσεις των ΕΑΛΜ με παραπλήσια  καταλληλότητα υποδοχής εγκαταστάσεων και χωρίς να προτείνεται τελική θέση συγκεκριμένων υποδομών.

Από τα ως άνω 20 ΕΑΛΜ τα 3 εξ’ αυτών (Μελετάνι Μάνδρας, Μουσαμά και Κυριακού (Κορωπίου) όπου περιλαμβάνεται και τμήμα του ΕΑΛΜ Τριάς), είναι γνωστό ότι ήδη έχουν   επιλεγεί ως κατάλληλες θέσεις για ΟΕΔΑ από υφιστάμενους νόμους (συγκεκριμένα, το   άρθρο 33 ν. 3164/2003, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 28 του ν. 4122/2013), στο παρελθόν.

Για όλα τα υπόλοιπα, εφόσον κάποια εξ αυτών επιλεγούν για δομές διαχείρισης, απαιτείται η χωροθέτησή τους.

Είναι προφανές, ότι αυτά, τα επιπλέον λατομεία, προσφέρουν περαιτέρω δυνατότητες  επιλογής, διαφορετικά, θα έπρεπε να επιλεγούν αποκλειστικά χώροι διαχείρισης που προβλέπονται στο ν. 3164/2003.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω και το γεγονός ότι στον ιστότοπο του ΕΔΣΝΑ έχει αναρτηθεί σε ειδικό τμήμα όλο το υλικό που αφορά το εν λόγω θέμα, καλούνται όλοι οι δήμοι της Αττικής - ειδικά αυτοί στους οποίους ευρίσκονται τα  παραπάνω ΕΑΛΜ, να καταθέσουν τις  θέσεις τους επί της μελέτης (προτάσεις, αντιπροτάσεις, κ.λ.π.) μέχρι τις 3 Νοεμβρίου 2017.

Να σημειωθεί ότι οι επιλογές χώρων για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, δεν  αφορούν ΜΟΝΟ λατομικές περιοχές (ΕΑΛΜ) αλλά και οποιεσδήποτε άλλες περιοχές.

Τέλος   σημειώνεται ότι οι δομές Χ.Υ.Τ.Υ. (Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων), Μ.Ε.Α. (Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων), Μ.Ε.Β.Α. (Μονάδες Επεξεργασίας Βιολογικών Αποβλήτων) αποτελούν κεντρικές μονάδες, ενώ τα Πράσινα Σημεία, σύμφωνα με την  κείμενη   νομοθεσία, αφορούν τους Δήμους.

Συνάδελφε,

Το στοίχημα της υλοποίησης της νέας πολιτικής διαχείρισης απορριμμάτων αποτελεί κοινή  δοκιμασία και κοινή πρόκληση και για την Περιφέρεια και για τους Δήμους της Αττικής. Κοινή δοκιμασία γιατί απαιτεί τη μέγιστη ενεργοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων (Τοπικής  Αυτοδιοίκησης, κοινωνίας των πολιτών, επιστημονικής κοινότητας, κ.α.), μέσα σε συγκεκριμένα, ασφυκτικά χρονικά όρια. Κοινή πρόκληση, ειδικά σε ό,τι αφορά τους δύο   βαθμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, γιατί καλούμαστε να υπερβούμε δυσλειτουργίες και παθογένειες δεκαετιών σχετικά με τη λειτουργία της δημόσιας Διοίκησης, προκειμένου να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για μια νέα διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής. Τη διαχείριση που αρμόζει σε μια σύγχρονη Περιφέρεια της Ευρώπης στον 21ο αιώνα.

Είμαι βέβαιη ότι θα ανταποκριθούμε και στη δοκιμασία και στην πρόκληση, κάνοντας πράξη το κρίσιμο στοίχημα της νέας πολιτικής διαχείρισης απορριμμάτων, με όρους προστασίας της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.

Το κείμενο της επιστολής της προέδρου του ΕΔΣΝΑ,

προς όλους τους Δημάρχους της Περιφέρειας Αττικής

ΘΕΜΑ: Διαβούλευση περί υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ Αττικής – Λατομεία

Αγαπητέ Δήμαρχε

Το νέο μοντέλο διαχείρισης αποβλήτων της Αττικής έχει εισέλθει στην κρισιμότερη ίσως  φάση του – εκείνην της συγκεκριμένης υλοποίησης των στόχων του Περιφερειακού  Σχεδιασμού, στο  α' και β' επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης,  με  την  εμπλοκή και τη στήριξη  των τοπικών κοινωνιών. Πρόκειται ακριβώς για τη φάση εκείνη που θα κρίνει το μέλλον, όχι  απλά της πολιτικής μιας Διοίκησης αλλά το μέλλον ενός κρίσιμου, για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και της προστασίας του περιβάλλοντος, διακυβεύματος.

Συγκεκριμένα, όπως γνωρίζετε, η σημερινή διοίκηση του ΕΔΣΝΑ, από την πρώτη στιγμή που  ανέλαβε την ευθύνη της διοίκησης, έχει προωθήσει, σε συνεργασία με τους δήμους της Αττικής μια νέα πολιτική διαχείρισης των απορριμμάτων, στη βάση της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας, δηλαδή των αρχών της κυκλικής οικονομίας, της αποκέντρωσης, της  εγγύτητας, της ανακύκλωσης, της επανάχρησης. Πρόκειται  για  μια  πολιτική οικονομικά και οικολογικά δίκαιης και βιώσιμης διαχείρισης, η οποία αποτυπώνεται τόσον στο ΕΣΔΑ (ΦΕΚ  2706 Β/15-12-2015) όσον και  στο ΠΕΔΣΑ Αττικής (ΦΕΚ 4175 Β/23-12-2016 – Απόφαση    414/2016 του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής).

Έτσι, στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας υλοποίησης των υποδείξεων του ΠΕΣΔΑ (αντίστοιχες αναφορές υπάρχουν και στο ΕΣΔΑ), με την υπ’ αριθμ. 342/2017 Απόφασή της, η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ παρέλαβε τα παραδοτέα της σύμβασης με τίτλο «Σύμβουλος υποστήριξης του ΕΔΣΝΑ στην σύνταξη σχεδίου αποκατάστασης και αξιοποίησης των εξοφλημένων ανενεργών λατομείων – μεταλλείων (ΕΑΛΜ) Αττικής σε συνέργεια με τις  προβλεπόμενες δομές διαχείρισης στερεών αποβλήτων του ΠΕΣΔΑ Αττικής».

Στο πλαίσιο της σύμβασης αυτής, εξετάστηκαν τα 154 συνολικά Λατομεία και Μεταλλεία (στο  εξής ΛΜ) της Περιφέρειας Αττικής (και οι  δύο Διαχειριστικές Ενότητες, Ηπειρωτική  Αττική και Νήσοι) και αποκλείστηκαν, ως Ενεργά ή/και διεκδικούμενης ιδιοκτησίας ή/και     αποκατεστημένα ήδη, τα 101. Από τα υπόλοιπα 53 Εξοφλημένα Ανενεργά Λατομεία - Μεταλλεία (στο εξής ΕΑΛΜ), αποκλείστηκαν περαιτέρω τα 33 (ανήκουν σε Α΄ ζώνες προστασίας, έχουν μικρές  αποστάσεις από οικισμούς, έχουν πολύ μικρή  χωρητικότητα,  δεν διαθέτουν ευχερή σχετικά προσβασιμότητα, είναι δυσχερής η μεταφορά των δικτύων  Ο.Κ.Ω.). Απέμειναν έτσι 20 τα οποία κρίνονται κατ’ αρχήν κατάλληλα για υποδοχή – εγκατάσταση δομών διαχείρισης απορριμμάτων, χωρίς να ιεραρχούνται οι θέσεις των ΕΑΛΜ με παραπλήσια  καταλληλότητα υποδοχής εγκαταστάσεων και χωρίς να προτείνεται τελική θέση συγκεκριμένων υποδομών.

Από τα ως άνω 20 ΕΑΛΜ τα 3 εξ’ αυτών (Μελετάνι Μάνδρας, Μουσαμά και Κυριακού (Κορωπίου) όπου περιλαμβάνεται και τμήμα του ΕΑΛΜ Τριάς), είναι γνωστό ότι ήδη έχουν   επιλεγεί ως κατάλληλες θέσεις για ΟΕΔΑ από υφιστάμενους νόμους (συγκεκριμένα, το   άρθρο 33 ν. 3164/2003, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 28 του ν. 4122/2013), στο παρελθόν.

Για όλα τα υπόλοιπα, εφόσον κάποια εξ αυτών επιλεγούν για δομές διαχείρισης, απαιτείται η χωροθέτησή τους.

Είναι προφανές, ότι αυτά, τα επιπλέον λατομεία, προσφέρουν περαιτέρω δυνατότητες  επιλογής, διαφορετικά, θα έπρεπε να επιλεγούν αποκλειστικά χώροι διαχείρισης που προβλέπονται στο ν. 3164/2003.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω και το γεγονός ότι στον ιστότοπο του ΕΔΣΝΑ έχει αναρτηθεί σε ειδικό τμήμα όλο το υλικό που αφορά το εν λόγω θέμα, καλούνται όλοι οι δήμοι της Αττικής - ειδικά αυτοί στους οποίους ευρίσκονται τα  παραπάνω ΕΑΛΜ, να καταθέσουν τις  θέσεις τους επί της μελέτης (προτάσεις, αντιπροτάσεις, κ.λ.π.) μέχρι τις 3 Νοεμβρίου 2017.

Να σημειωθεί ότι οι επιλογές χώρων για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, δεν  αφορούν ΜΟΝΟ λατομικές περιοχές (ΕΑΛΜ) αλλά και οποιεσδήποτε άλλες περιοχές.

Τέλος   σημειώνεται ότι οι δομές Χ.Υ.Τ.Υ. (Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων), Μ.Ε.Α. (Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων), Μ.Ε.Β.Α. (Μονάδες Επεξεργασίας Βιολογικών Αποβλήτων) αποτελούν κεντρικές μονάδες, ενώ τα Πράσινα Σημεία, σύμφωνα με την  κείμενη   νομοθεσία, αφορούν τους Δήμους.

Συνάδελφε,

Το στοίχημα της υλοποίησης της νέας πολιτικής διαχείρισης απορριμμάτων αποτελεί κοινή  δοκιμασία και κοινή πρόκληση και για την Περιφέρεια και για τους Δήμους της Αττικής. Κοινή δοκιμασία γιατί απαιτεί τη μέγιστη ενεργοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων (Τοπικής  Αυτοδιοίκησης, κοινωνίας των πολιτών, επιστημονικής κοινότητας, κ.α.), μέσα σε συγκεκριμένα, ασφυκτικά χρονικά όρια. Κοινή πρόκληση, ειδικά σε ό,τι αφορά τους δύο   βαθμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, γιατί καλούμαστε να υπερβούμε δυσλειτουργίες και παθογένειες δεκαετιών σχετικά με τη λειτουργία της δημόσιας Διοίκησης, προκειμένου να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για μια νέα διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής. Τη διαχείριση που αρμόζει σε μια σύγχρονη Περιφέρεια της Ευρώπης στον 21ο αιώνα.

Είμαι βέβαιη ότι θα ανταποκριθούμε και στη δοκιμασία και στην πρόκληση, κάνοντας πράξη το κρίσιμο στοίχημα της νέας πολιτικής διαχείρισης απορριμμάτων, με όρους προστασίας της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.