Η ομιλία του αντιπροέδρου της ΠΟΕ -ΟΤΑ και επικεφαλής του ΜΕΤΑ-ΟΤΑ Β. Γκιτάκου στο διήμερο της ΠΡΩΣΥΝΑΤ.

Στην πετυχημένη διημερίδα που διοργάνωσε η ΠΡΩΣΥΝΑΤ το Σαββατοκύριακο 2 και 3 Απριλίου 2016 στην Αθήνα, για την διαχείριση των απορριμμάτων, «Τα κινήματα μπροστά στην πρόκληση της Δημόσιας Αποκεντρωμένης Διαχείρισης», παραβρέθηκε ο Βασίλης Γκιτάκος αντιπρόεδρος της ΠΟΕ-ΟΤΑ και επικεφαλής του ΜΕΤΑ-ΟΤΑ, ο οποίος στην τοποθέτηση του στη θεματική ενότητα «ο ρόλος των εργαζομένων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης» ανέφερε:

 Φίλες και φίλοι

Χαιρετίζοντας κι εγώ με τη σειρά μου τις εργασίες της διημερίδας θα ήθελα να συγχαρώ τους ανθρώπους της ΠΡΟΣΥΝΑΤ γι’ αυτήν τους την πρωτοβουλία που θεωρώ ότι είναι πολύ χρήσιμη και επίκαιρη.

Όπως γνωρίζεται οι εργαζόμενοι στους Δήμους και η ΠΟΕ-ΟΤΑ όλο το προηγούμενο διάστημα έδωσαν μακροχρόνιους και επίπονους αγώνες ενάντια στην πολιτική και τους σχεδιασμούς των προηγούμενων κυβερνήσεων και της πλειοψηφίας των αιρετών της Τ.Α. α’ και β’ βαθμού, που προωθούσαν το συγκεντρωτικό μοντέλο επεξεργασίας και διαχείρισης συμμείκτων απορριμμάτων με μεθόδους που έχουν κριθεί ότι επιβαρύνουν το περιβάλλον και τον άνθρωπο όπως η καύση, έδωσαν αγώνες ενάντια στην κατάργηση του δημόσιου χαρακτήρα της διαχείρισης και στην κατασκευή φαραωνικών εργοστασίων με τη διαδικασία των ΣΔΙΤ, στην μετατροπή των ΦΟΔΣΑ σε Α.Ε, ενάντια στην επέλαση των εργολάβων στη διαχείριση απορριμμάτων εκτοξεύοντας το κόστος σε δυσθεώρητα ύψη που και αυτό θα έπεφτε στις πλάτες των ήδη επιβαρυμένων λαϊκών νοικοκυριών.

Οι αγώνες των εργαζομένων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και της ΠΟΕ-ΟΤΑ που όπως φαίνεται θα συνεχιστούν δεν είχαν ούτε έχουν συντεχνιακό κίνητρο και χαρακτήρα. Από τις προτάσεις που έχει καταθέσει διαχρονικά η ΠΟΕ-ΟΤΑ και το διεκδικητικό πλαίσιο των αγώνων φαίνεται ξεκάθαρα η σύνδεση των αγώνων των εργαζομένων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με τις ανάγκες της κοινωνίας και ιδιαίτερα των μικρών και μεσαίων στρωμάτων.

Η κατάργηση ή «πάγωμα» των διαγωνισμών για την κατασκευή των τεσσάρων φαραωνικών εργοστασίων επεξεργασίας αποβλήτων με τη διαδικασία των ΣΔΙΤ στην Αττική από την περιφερειακή αρχή της κ. Ρένας Δούρου, που είχε χαιρετήσει και η ΠΟΕ-ΟΤΑ γιατί θεώρησε ότι δικαιώνονται οι αγώνες των εργαζομένων και των κινημάτων, από μόνη της δεν αρκεί για την ανατροπή των πολιτικών που προκρίνουν το φιλοεργολαβικό και συγκεντρωτικό μοντέλο σύμμεικτων αποβλήτων, την καύση, την ελάχιστη ανακύκλωση και το υψηλό κόστος.

Η παρέμβαση μου ως εκπρόσωπος της ΠΟΕ-ΟΤΑ στο περιφερειακό συμβούλιο κατά την συζήτηση του νέου ΠΕΣΔΑ Αττικής είχε αναδείξει το εντελώς θεωρητικό πλαίσιο που κινείται ο νέος Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων Αττικής, ενώ βάση της επεξεργασίας που είχε κάνει ειδική ομάδα που είχε συσταθεί από την Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΟΕ-ΟΤΑ, είχα επισημάνει τα σημεία και τις βασικές παραμέτρους που έλειπαν ώστε ο ΠΕΣΔΑ Αττικής να γίνει και πρακτικά υλοποιήσιμος. (χωροθετήσεις, ΧΥΤΥ, ΣΜΑ, ΜΕΑ, η λειτουργία της ΕΕΑΑ, νομοθετικές ρυθμίσεις, δημόσιος χαρακτήρας κλπ)

Εδώ θα ήθελα να μου επιτρέψετε να κάνω μία προσωπική αναφορά στον συνάδελφο Θωμά Μπιζά και στη πολύ μεγάλη συμβολή του στην επεξεργασία και διαμόρφωση θέσεων και προτάσεων τόσο της συνδικαλιστικής παράταξης μας του ΜΕΤΑ-ΟΤΑ όσο και της ΠΟΕ-ΟΤΑ, ακόμα και τώρα που έχει συνταξιοδοτηθεί.          

Η εξυπηρέτηση των εργολαβικών συμφερόντων μέσω αναθέσεων των εργασιών λειτουργίας στον ΧΥΤΑ ΦΥΛΗΣ συνεχίζονται και επεκτείνονται (αποτεφρωτήρας – ΕΜΑΚ Φυλής κλπ), παρά τις αντίθετες εξαγγελίες της περιφερειακής αρχής για κατάργηση τους.

Ίδια εικόνα παρουσιάζουν και οι Δήμοι, όπου οι ιδιωτικοποιήσεις των υπηρεσιών καθαριότητας έχουν πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και έρχονται με τη μορφή χιονοστιβάδας, σπαταλώντας υπέρογκα ποσά σε βάρος των δήμων και των δημοτών, χαρακτηριστικά παραδείγματα Δήμος Χερσονήσου Κρήτης και Δήμος Ρόδου αντί του αστρονομικού ποσού των 4.200.000 ευρώ /έτος.

Όπου εκεί η Δημοτική Αρχή Ρόδου μπορεί και βρίσκει κονδύλια για τους εργολάβους αλλά τα Μέσα Ατομικής Προστασίας των εργαζομένων, η χορηγία γάλακτος, ο γιατρός εργασίας και την προληπτική ιατρική, τα θεωρεί πλεονεξία και ασύμφορα, αγνοώντας κυνικά, όπως και πολλές άλλες Δημοτικές Αρχές, τα εργατικά ατυχήματα που διαρκώς αυξάνονται με κύρια αίτια τις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων κατά την ώρα εργασίας τους.

Οι δε συμβάσεις που υπογράφονται με τους εργολάβους είναι εκτός του νέου Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), αλλά κανείς από το κράτος «δεν μιλάει».  

Παρά τις επίμονες παρεμβάσεις της ΠΟΕ-ΟΤΑ για κατάργηση του άρθρου 61 του Ν.3979/2011 που δίνει το δικαίωμα στους Δημάρχους να εκχωρούν τις υπηρεσίες καθαριότητας σε ιδιώτες και το «ξεπάγωμα» των προσλήψεων μόνιμου προσωπικού στις ανταποδοτικές υπηρεσίες, η κυβέρνηση συνεχίζει να συντηρεί την συγκεκριμένη διάταξη δίνοντας νομοθετικό άλλοθι στους δημάρχους να ιδιωτικοποιούν, ενώ παρά ότι «ξεπάγωσε» τις προσλήψεις μόνιμου προσωπικού έχει σημασία να δούμε πόσες δημοτικές αρχές θα προχωρήσουν σε προσλήψεις όταν η κυβέρνηση συνεχίζει να προωθεί την κάθε μορφή ελαστικής σχέσης εργασίας (προγράμματα κοινωφελούς εργασίας, συμβάσεις ορισμένου χρόνου και έργου).

Μετά την αποδοχή, ψήφιση και εφαρμογή του 3^ου μνημονίου από την κυβέρνηση, δεν έχουμε αυταπάτες ότι η μνημονιακή πολιτική δεν θα εφαρμοστεί και στην διαχείριση των απορριμμάτων σε όλη τη χώρα, εξασφαλίζοντας υπερκέρδη για τους εργολάβους (προεγγυημένο κέρδος – επεξεργασία σύμμεικτων απορριμμάτων) και απορρίπτοντας στην πράξη την αποκεντρωμένη εναλλακτική διαχείριση, τις ήπιες μεθόδους επεξεργασίας που δίνουν βάρος στην πρόληψη και προδιαλογή των υλικών, στην οικονομικότητα του συστήματος, στην κοινωνική συμμετοχή.

Αυτό αποδεικνύεται από τις κυβερνητικές παρεμβάσεις στην υπογραφή των συμβάσεων με τη διαδικασία των ΣΔΙΤ στην περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου που είναι σε εξέλιξη ενώ έπονται οι συμβάσεις της Ηπείρου, Ηλείας και Σερρών.

Άλλος ένας μύθος για την κατάργηση των ΣΔΙΤ και τη διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα καταρρέει από την εφαρμογή της μνημονιακής πολιτικής όπως κατέρρευσε και η διατήρηση της δημόσιας περιουσίας με το ξεπούλημα των αεροδρομίων – λιμανιών και παραγωγικών επιχειρήσεων της χώρας.

Η αποκεντρωμένη εναλλακτική διαχείριση αποβλήτων με προτεραιότητας το περιβάλλον και τον άνθρωπο μένει στα στενά όρια της προεκλογικής εξαγγελίας και δεν υλοποιείται.

Η «φιλότιμη» προσπάθεια του εκπροσώπου της εκτελεστικής επιτροπής του ΕΔΣΝΑ να παρουσιάσει τα πράγματα διαφορετικά ή ότι η μέθοδος επεξεργασίας της καύσης είναι «καλή» ειδικά όταν συνοδεύεται με κονδύλια ΕΣΠΑ, δεν μας έπεισε …

Καμία αυταπάτη και για την περιφέρεια Αττικής ότι θα αποτελέσει νησίδα αντίστασης η «γαλατικό χωρίο» και θα αντιμετωπιστεί η διαχείριση απορριμμάτων διαφορετικά, άλλωστε τίποτα δεν «κινείται» αν προηγουμένως δεν το εγκρίνει η επιτροπεία του κουαρτέτου των «θεσμών». Διά της διολισθήσεως ή του ώριμου φρούτου αν προτιμάται και η διαχείριση στην Περιφέρεια Αττικής θα πέσει στα χέρια των αρπακτικών εργολάβων και ίσως ξανακούσουμε το «δαιμονοποιήσαμε» τους εργολάβους.

Αυτό που χρειάζεται να γίνει για την αποτροπή αυτών των σχεδιασμών και την ανατροπή αυτή της πολιτικής είναι να γίνει ότι δεν έγινε την προηγούμενη περίοδο.     

Να βρεθεί κοινός βηματισμός και συντονισμός του αγώνα των εργαζομένων και των κοινωνικών κινημάτων που έχουν αναπτυχθεί πάνω σε κοινά σημεία, που μπορεί να είναι ο αποκεντρωμένος εναλλακτικός σχεδιασμός διαχείρισης αποβλήτων που προτείνει η ΠΡΩΣΥΝΑΤ και ο οποίος συγκλίνει και με τις προτάσεις της ΠΟΕ-ΟΤΑ αλλά και κινημάτων και αναλύθηκε στη διάρκεια των εργασιών της διημερίδας (δημόσιος χαρακτήρας και διαχείριση από τους Δήμους – διαλογή στην πηγή – επαναχρησιμοποίηση – ανακύκλωση – κομποστοποίηση – υγειονομική ταφή υπολείμματος κλπ).

Για να υπάρξουν αποτελέσματα χρειάζεται η δημιουργία ενός εργατικού και λαϊκού μετώπου που θα παλέψει για την ανατροπή της πολιτικής που προωθείται στη διαχείριση των απορριμμάτων και από αυτή την κυβέρνηση και θα διεκδικήσει την εφαρμογή του αποκεντρωμένου εναλλακτικού μοντέλου διαχείρισης αποβλήτων που θα έχει καθαρά δημόσιο χαρακτήρα, θα δημιουργεί νέες μόνιμες θέσεις εργασίας θα έχει κοινωνικό έλεγχο, θα βάζει πρωτίστως σε προτεραιότητα πραγματικά και όχι κατ επίφαση, το περιβάλλον και τον άνθρωπο και θα βάζει οριστικό τέλος στο μνημείο ανθρώπινου πόνου και ασθενειών, όπως έχει χαρακτηριστεί η Φυλή Αττικής.

Καλούς αγώνες!