Γιώργος Γαβρίλης για το ΠΕΣΔΑ : Ο σχεδιασμός είναι ατελής. Θα τον στηρίξω μόνο υπό αυτονόητες προϋποθέσεις ..

ΣΧΟΛΙΟ :  Η πολύ σημαντική παρέμβαση του Αντιπεριφερειάρχη Πειραιά  επιβεβαιώνει όλα όσα λέμε εδώ και ενάμιση χρόνο για το ΠΕΣΔΑ . Το ΠΕΣΔΑ είναι επιλεκτικά  σαφές            (Φυλή- Γραμματικό- Πειραιάς)   και επιλεκτικά ασαφές για ολόκληρη την υπόλοιπη Αττική .

«Ο υφιστάμενος σχεδιασμός εξακολουθεί να είναι ατελής ως προς τη χωροθέτηση των νέων πάση φύσεως και κατηγορίας μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων»  και «είναι ορατός ο κίνδυνος να διολισθήσουμε σε άλλες παλαιότερες «λύσεις» (βλ. περιπτώσεις Περιφερειών Πελοποννήσου, Ηπείρου κ.α), ανοίγοντας εκ νέου το παράθυρο της ιδιωτικοποίησης στη διαχείριση των απορριμμάτων κυρίως μέσω ΣΔΙΤ»  λέει ο Αντιπεριφερειάρχης Πειραιά.

Ο κ Γαβρίλης εκτιμά πως ο Πειραιάς «θα κληθεί να διαχειριστεί τα  απόβλητα περιοχών – Δήμων που έως σήμερα δεν προωθούν τις απαραίτητες χωροθετήσεις στις περιοχές τους» και δηλώνει εμμέσως αλλά σαφώς πως δεσμεύεται να στηρίξει  το σχέδιο   «υπό την αυτονόητη προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν από όλους οι βασικές αρχές και παραδοχές, θα υπάρξουν οι απαιτούμενες νομοθετικές παρεμβάσεις και ρυθμίσεις που θα επιλύσουν διάφορα προβλήματα (π.χ. χωροθέτηση, αδειοδότηση), θα τηρούν τα χωροταξικά και λειτουργικά κριτήρια της δίκαιης κατανομής τους στο λεκανοπέδιο (6 μονάδες), περνώντας από το επίπεδο των προθέσεων στο πεδίο συγκεκριμένων χωροθετήσεων».

Ολόκληρη η παρέμβαση του Γ. Γαβρίλη

Με αφορμή τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τη 2^η Αναθεώρηση του ΠΕ.Σ.Δ.Α. Αττικής

Αφετηρία στο σχεδιασμό του Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων και κατ’ επέκταση του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) της Περιφέρειας Αττικής υπήρξε η αρχή της «αποκεντρωμένης διαχείρισης» των αστικών αποβλήτων με έμφαση στην ανακύκλωση και την πρόληψη και η κατοχύρωση του δημόσιου χαρακτήρα της διαχείρισης στερεών αποβλήτων με στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, στο πλαίσιο μιας πολιτικής βιώσιμης ανάπτυξης προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, με όρους αειφορίας.

Ειδικά για την Περιφέρεια Αττική είχαμε εξαρχής εκτιμήσει ότι η ακύρωση των διαγωνισμών ΣΔΙΤ και η αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ, παρά τις όποιες ατέλειες και αδυναμίες, η εισαγωγή  στο προτεινόμενο σχεδιασμό των τοπικών σχεδίων διαχείρισης, συνιστούν μια βαθιά τομή τόσο στην φιλοσοφία όσο και στην έως σήμερα εφαρμοζόμενη πολιτική της διαχείρισης των απορριμμάτων.

Εν τέλει, η αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ, στο βαθμό που προχωρήσουν και ολοκληρωθούν οι αποφάσεις που αφορούν τις χωροθετήσεις στο σύνολό τους, συνιστούν  πολιτική επιλογή στην κατεύθυνση ενός κοινωνικά, περιβαλλοντικά και οικονομικά βιώσιμου και δίκαιου δικτύου διαχείρισης που θα εξασφαλίζει την ενεργή συμμετοχή και στήριξη των τοπικών κοινωνιών και δεν θα αναβιώνει αισθήματα μεροληψίας σε βάρος συγκεκριμένων περιοχών.

Επειδή στο δεδομένο οικονομικό περιβάλλον, για πολλούς λόγους και με διάφορες αφορμές, είναι ορατός ο κίνδυνος να διολισθήσουμε σε άλλες παλαιότερες «λύσεις» (βλ. περιπτώσεις Περιφερειών Πελοποννήσου, Ηπείρου κ.ά), ανοίγοντας εκ νέου το παράθυρο της ιδιωτικοποίησης στη διαχείριση των απορριμμάτων κυρίως μέσω ΣΔΙΤ και κατευθυνόμενων χρηματοδοτήσεων από το ΕΣΠΑ («Ευρώπη 2020»). Μια τέτοια εξέλιξη πρέπει να αποκρουστεί πολιτικά αλλά και να αποτυπώνεται σε επίπεδο σχεδίων.

Ο υφιστάμενος σχεδιασμός εξακολουθεί να είναι ατελής ως προς τη χωροθέτηση των νέων πάση φύσεως και κατηγορίας μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων. Ουσιαστικά, η μοναδική «νέα» χωροθέτηση αφορά το «Σχιστό», λαμβάνοντας υπ’ όψιν και την απόφαση του ΕΣΔΝΑ (2016) να προχωρήσει στη μελέτη του έργου «Κατασκευή εργοστασίου επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων - Κατασκευή Εγκατάστασης Κομποστοποίησης στο χώρο του ΣΜΑ Σχιστού».

Επιπλέον η δυναμικότητα της μονάδας, 180.000 tn / έτος, είναι εξαιρετικά υψηλή, δεν συνδέεται με τον πληθυσμό και τον όγκο των παραγόμενων απορριμμάτων της ΠΕ Πειραιά, και δημιουργεί την πεποίθηση ότι στην πράξη θα κληθεί να διαχειριστεί τα  απόβλητα περιοχών – Δήμων που έως σήμερα δεν προωθούν τις απαραίτητες χωροθετήσεις στις περιοχές τους.

Μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να επαναφέρει στο προσκήνιο μοντέλα διαχείρισης που βασίζονται στον συγκεντρωτισμό και την ανισοκατανομή και δεν υπηρετούν την αρχή της «αποκεντρωμένης διαχείρισης» και της «εγγύτητας».

 Ως προς τις μονάδες «κομποστοποίησης», στο βαθμό που χωροθετούνται  και λειτουργούν σε αστικές περιοχές ή σε περιοχές με άμεση γειτνίαση με αστικά κέντρα (πληθυσμιακά κριτήρια), σε επίπεδο διαδημοτικών δομών, όπως διαφαίνεται στην περίπτωση του «Σχιστού», πρέπει να είναι υποχρεωτικά «κλειστού τύπου» και η δυναμικότητας τέτοιας που θα αποτρέπει την  υποβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος. Επιπλέον, κατά το στάδιο της μελέτης, πρέπει να συνεκτιμηθεί η εμπειρία, τα συμπεράσματα και οι προβληματισμοί που έχουν προκύψει από την εγκατάσταση και λειτουργία τέτοιων μονάδων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, από τις μελέτες της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Τα παραπάνω σε συνδυασμό με τις καθυστερήσεις, την απροθυμία, την αναβλητικότητα, την έλλειψη συμμετοχής που παρατηρούνται σε επίπεδο Δήμων, τα προβλήματα που εμφανίζουν τα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης, τα οποία ακόμη και σήμερα δεν είναι αξιολογημένα και ενδεχομένως δεν ανταποκρίνονται πλήρως στις απαιτήσεις του ΕΔΣΝΑ  και ανεξάρτητα αν αυτό οφείλεται σε πολιτικές απόψεις ή υπαρκτές αδυναμίες, κατά τη γνώμη μας ναρκοθετούν ή και απειλούν τον αρχικό σχεδιασμό.

Η πρότασή μας ως Π.Ε. Πειραιά και των Δήμων της περιοχής, σχετικά με τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων / απορριμμάτων παραμένει σε ισχύ και μας δεσμεύει υπό την αυτονόητη προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν από όλους οι βασικές αρχές και παραδοχές, θα υπάρξουν οι απαιτούμενες νομοθετικές παρεμβάσεις και ρυθμίσεις που θα επιλύσουν διάφορα προβλήματα (π.χ. χωροθέτηση, αδειοδότηση), θα τηρούν τα χωροταξικά και λειτουργικά κριτήρια της δίκαιης κατανομής τους στο λεκανοπέδιο (6 μονάδες), περνώντας από το επίπεδο των προθέσεων στο πεδίο συγκεκριμένων χωροθετήσεων, διασφαλίζοντας ότι αυτό που τελικά θα προκύψει θα είναι ένα νέο λειτουργικό, βιώσιμο οικονομικά, κοινωνικά και  περιβαλλοντικά μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων.

                                                                                                                                Γαβρίλης Γιώργος

                                                                                                                 Αντιπεριφερειάρχης Πειραιά