είναι μόνο οικονομικό το πρόβλημα των δήμων; Του Λευτέρη Μαγιάκη *

Συγκαλείται την Πέμπτη 26 Νοέμβρη στις 10 το πρωί στο ξενοδοχείο ΤΙΤΑΝΙΑ η Γενική Συνέλευση της ΠΕΔ Αττικής με θέμα «Τα οικονομικά προβλήματα των ΟΤΑ».

Έχει επανειλημμένα γραφεί πως οι πολιτικές λιτότητας των τελευταίων ετών έπληξαν καίρια τα οικονομικά των ΟΤΑ. Οι μειώσεις στις κρατικές επιχορηγήσεις για λειτουργικά έξοδα (ΚΑΠ) ξεπέρασαν το 60%, ενώ  οι περικοπές από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων (ΣΑΤΑ) ξεπέρασαν το 80%.

Ταυτόχρονα ακόμα και αυτά τα μειωμένα ποσά εισρέουν στους Δήμους με σημαντική καθυστέρηση.

 Οι επιπτώσεις στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών αλλά και η πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση των δημοτών είναι ιδιαίτερα αισθητές, ιδιαίτερα σε υπερχρεωμένους Δήμους όπως ο Δήμος Αμαρουσίου.

Τελευταία διεκδικείται από πολλές πλευρές, μεταξύ των οποίων και η σημερινή ηγεσία της ΚΕΔΕ, η μεταβίβαση εξουσιών και αρμοδιοτήτων από την κεντρική Κυβέρνηση στο επίπεδο της Αυτοδιοίκησης.

Είναι θέση που και εμείς σαν παράταξη είχαμε διατυπώσει εδώ και πάρα πολλά χρόνια και αποτελεί βασική προγραμματική δέσμευση του σημερινού κυβερνώντος κόμματος.

Θέταμε μάλιστα σαν στόχο να αυξηθεί η συμβολή των ΟΤΑ στη διαμόρφωση του ΑΕΠ της χώρας από 3% που είναι σήμερα στο 11% περίπου που ισχύει για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά μέσο όρο.

Αρκεί όμως μια βελτίωση των οικονομικών των ΟΤΑ, όσο και αν αυτό αποτελεί προϋπόθεση επιβίωσης για ορισμένους Δήμους, για την επίτευξη ενός τόσο φιλόδοξου στόχου;

Οι μεγάλες αλλαγές δεν είναι απλά ένα τεχνοκρατικό πρόβλημα. Απαιτούν λαϊκή στήριξη και κινητοποίηση των τοπικών κοινωνιών.

Το σημερινό δημαρχοκεντρικό μοντέλο διοίκησης των ΟΤΑ με την πληθώρα αντιδημοκρατικών ρυθμίσεων όσον αφορά την εκπροσώπηση των παρατάξεων, αλλά και της κοινωνίας στα θεσμικά όργανα των Δήμων αναπαράγει την παθητικότητα και την αδιαφορία των πολιτών.

Είναι κοινή διαπίστωση πως ελάχιστο είναι το ενδιαφέρον των πολιτών για όσα συμβαίνουν στα δημοτικά συμβούλια (τοπικά κοινοβούλια) καθώς και η κινητοποίηση τους μόνο και εφόσον το πρόβλημα «χτυπήσει την πόρτα τους».

Η αλλαγή του Καλλικράτη στην κατεύθυνση της εκλογής των Δημοτικών Αρχών και των θεσμικών οργάνων των Δήμων με απλή αναλογική και η κατοχύρωση της ουσιαστικής-δεσμευτικής  συμμετοχής των πολιτών αποτελούν  αναγκαίες προϋποθέσεις για μια τέτοια αλλαγή πορείας.

Είναι αναγκαίες για να καταπολεμηθεί η αλαζονεία και ο αυταρχισμός ορισμένων Δημοτικών Αρχών, να εξαλειφθεί η διαφθορά, η συναλλαγή και οι πελατειακές σχέσεις, να αντικατασταθούν οι δημόσιες σχέσεις με την ουσιαστική άσκηση πολιτικής σε τοπικό επίπεδο.

Να ανυψωθεί το κύρος του θεσμού της Τ.Α ώστε να σταματήσει να αναπαράγεται η έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι του, που σήμερα κυριαρχεί.

Αλλαγές τέτοιου δομικού χαρακτήρα δεν γίνονται επίσης με αποδεκατισμένες υπηρεσίες από επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό.  Αντιμετωπίζονται με μόνιμο προσωπικό υψηλής εξειδίκευσης και φυσικά όχι με συμβασιούχους που υφίστανται τη χειρότερη μορφή εκμετάλλευσης στις σημερινές συνθήκες ανεργίας.

Απαιτούν ισχυρή, επαγγελματική, παραγωγική  ανασυγκρότηση των «μάχιμων» διευθύνσεων (Τεχνική, Πολεοδομία, Καθαριότητα, Περιβάλλον, Αλληλεγγύη και Πρόνοια) και όχι εκχώρηση τους στον ιδιωτικό τομέα.

Αποτελεί αυτοακύρωση του συνταγματικά κατοχυρωμένου ρόλου τους και αναδεικνύει ηττοπαθή συμπεριφορά όταν οι ίδιοι οι ΟΤΑ, μπροστά στις δυσκολίες που ορθώνουν οι νεοφιλελεύθερες μνημονιακές πολιτικές διάλυσης του δημόσιου τομέα, απεμπολούν την υποχρέωση τους να διαχειρίζονται τις δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα υπηρεσίες τους.

Όταν τις  παραχωρούν  στο ιδιωτικό κεφάλαιο και μάλιστα με όρους οικονομικής επικυριαρχίας των «επενδυτών».

Γιατί είναι άλλο πράγμα η ιδωτικοποίηση και άλλο η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα για την ενίσχυση της «παραγωγικής» επιχειρηματικότητας και της κοινωνικής οικονομίας σε τοπικό επίπεδο.

Με αυτές τι σκέψεις και άλλες που δεν μου επιτρέπει ο χώρος  να αναπτύξω ελπίζω η γενική συνέλευση της ΠΕΔΑ να πάρει τις αναγκαίες αποφάσεις και να διεκδικήσει αγωνιστικά μαζί με τους πολίτες και τους εργαζόμενους παράλληλα με τα οικονομικά και  ένα νέο ρόλο των ΟΤΑ.

 ο Λευτέρης Μαγιάκης είναι δημοτικός σύμβουλου Αμαρουσίου και Πρόδρος του Εποπτικού Συμβουλίου ΠΕΔΑ.