Όλο και περισσότεροι άνθρωποι στην Ελλάδα επιλέγουν για τους οικείους τους την αποτέφρωση . της ΗΛΕΚΤΡΑΣ ΒΙΣΚΑΔΟΥΡΑΚΗ

"Για το θέμα μιλούν στην "Α" οι δήμαρχοι Αθηναίων Γ. Καμίνης και Θεσσαλονίκης Γ. Μπουτάρης "
 

Από τα βάθη των αιώνων έρχεται το έθιμο της αποτέφρωσης νεκρών, το οποίο παραμένει σε πολλές χώρες του κόσμου συνδεδεμένο όχι απαραίτητα με τη θρησκεία, αλλά με τις παραδόσεις των λαών. Με την επικράτηση του Χριστιανισμού το έθιμο υποχώρησε.

Επανήλθε, όμως, στον Μεσαίωνα, όταν σε πολλές χώρες το ιερατείο χρησιμοποίησε την αποτέφρωση προκειμένου να μην επεκταθούν οι μολυσματικές ασθένειες στον πληθυσμό. Στον ελλαδικό χώρο η αποτέφρωση ήταν διαδεδομένη μέθοδος μέχρι την επικράτηση του χριστιανισμού. Στις μέρες μας η αποτέφρωση δεν αναγνωρίζεται από την Εκκλησία, η οποία διαχωρίζει πλήρως τη διαδικασία από το ορθόδοξο δόγμα και σχεδόν τη δαιμονοποιεί.

"Δεν θα πραγματοποιείται νεκρώσιμος ακολουθία ή μνημόσυνο για όσους επιλέγουν την αποτέφρωση" υποστηρίζει σε εγκύκλιο του 2014 η Ιερά Σύνοδος, εκφράζοντας, μάλιστα, τη δυσαρέσκειά της για τον νόμο που επιτρέπει αποτέφρωση, γιατί "αποτελεί εκ προοιμίου καταστρατήγηση των θρησκευτικών πεποιθήσεων του νεκρού και έλλειψη σεβασμού και φροντίδας προς το ανθρώπινο σώμα".

Η μεγάλη θεσμική ανατροπή ήρθε το 2014

Ο νόμος του 2014 για τη δημιουργία κέντρων αποτέφρωσης νεκρών αποτελούσε αίτημα των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ των οποίων και του Ν. Βούτση, και, ύστερα από πίεση των δημάρχων Αθηναίων Γ. Καμίνη και Θεσσαλονίκης Γ. Μπουτάρη θεσπίστηκε. Προβλέπει ότι η χωροθέτηση κέντρων αποτέφρωσης νεκρών είναι στην πλήρη αρμοδιότητα των δήμων. Η χωροθέτηση γίνεται σε ιδιόκτητο χώρο του δήμου ή σε κοιμητήριο ή σε χώρο κοντινού δήμου, ενώ αποκλείεται η χωροθέτησή τους εντός κατοικημένων περιοχών. Διευκρινίζεται ότι η εγκατάσταση των κέντρων αποτέφρωσης νεκρών είναι χαμηλής όχλησης και δεν επιβαρύνει με ρύπους το περιβάλλον.

Πολύς δρόμος είχε διανυθεί μέχρι τη θέσπιση αυτού του νόμου. "Πολλοί ήταν οι πολιτικοί ή τα κόμματα που μέχρι στιγμής έχουν στηρίξει την αποτέφρωση των νεκρών. Αλλά μέχρι στιγμής έχουν γίνει βήματα μόνο σε επίπεδο νόμων" σχολιάζει στην "Α" ο Αντ. Αλακιώτης από την Επιτροπή για το Δικαίωμα της Αποτέφρωσης των Νεκρών στην Ελλάδα (που συστάθηκε το 1997) αναφερόμενος στις προσπάθειες που έχει καταβάλει η ίδια η Επιτροπή, αλλά και οι Μιλτ. Έβερτ, Ντ. Μπακογιάννη, Προκόπης Παυλόπουλος, Ν. Αλιβιζάτος, Ν. Βούτσης, άλλα και οι δήμαρχοι Γ. Καμίνης και Γ. Μπουτάρης. Θυμάται, μάλιστα, ότι επί υπουργίας Πρ. Παυλόπουλου ψηφίστηκε σχετικός νόμος από όλα τα κόμματα.

Φόβοι των αιρετών να αντιμετωπίσουν στην άρνηση της Εκκλησίας

"Είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος ότι θα γίνουν κέντρα αποτέφρωσης νεκρών" τονίζει ο Αντ. Αλακιώτης, αλλά προσθέτει: "Είναι μεγάλο το πολιτικό κόστος που θα αναλάβει κάποιος για να προχωρήσει η αποτέφρωση. Πρώτα απ' όλα ποιος θα τα βάλει με την Εκκλησία; Και μπροστά στον στόχο της ανάδειξης σε δημόσια αξιώματα αυτά που λέγονται προεκλογικά την επόμενη στιγμή ξεχνιούνται". Υπογραμμίζει πάντως ότι "η αποτέφρωση δεν συνιστά σύγκρουση με το δόγμα της Εκκλησίας, καθώς ιστορικά πολλοί άγιοι έχουν αποτεφρωθεί". Αλλά, όπως, σημειώνει, υπάρχει "αναντιστοιχία" "μεταξύ της άρνησης της Εκκλησίας να ψάλει εξόδιο ακολουθία όταν για τον θανόντα έχει επιλεγεί η αποτέφρωση, τη στιγμή που είναι επιτρεπτή η εξόδιος ακολουθία για εγκληματίες".

"Πήγαμε στη Βουλγαρία γιατί στη χώρα μας δεν έχουμε αποτεφρωτήριο"

"Δεν πιστεύω ότι η θρησκεία παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιλογή της αποτέφρωσης" σχολιάζει η Λήδα Δ., η οποία προ τριών ετών κήδεψε με αποτέφρωση τον πάτερα της στη Βουλγαρία. "Ο μπαμπάς μου, ο Μένιος, ήταν δηλωμένος άθεος. Θεωρούσε ότι η πολιτική κηδεία ήταν η πιο ορθολογική επιλογή για να τιμήσεις κάποιον που φεύγει. Αλλά ξέρω και περιπτώσεις που, ενώ έγινε θρησκευτική κηδεία, οι συγγενείς είχαν επιλέξει την αποτέφρωση" τονίζει και διηγείται στην "Α" τις στιγμές από την ώρα που έμαθε από τον θεράποντα ιατρό ότι ο πατέρας της έφυγε, έως τη στιγμή της κηδείας.

"Όταν πια ο μπαμπάς μου έφυγε, ψάξαμε με τη μητέρα μου και την αδελφή μου να βρούμε κάποιο γραφείο τελετών που να μας εξυπηρετήσει. Το πρώτο που βρήκαμε μας φάνηκε πολύ ακριβό και αναζητήσαμε άλλο, γιατί στην Ελλάδα δεν γίνεται αποτέφρωση" τονίζει η Λήδα Δ. προσθέτοντας:

"Εγώ ήθελα να τον ακολουθήσω μέχρι το τέλος. Νόμιζα ότι άντεχα... Μετά την πολιτική κηδεία, ακολουθήσαμε μαζί με τον θείο μου, τη θεία μου και τον άνδρα μου τον οδηγό της νεκροφόρας στη Βουλγαρία, στη Σόφια. Σε εκείνο το μέρος πρέπει να ήταν νεκροταφείο και υπήρχε και ένας χώρος όπου ήταν εγκατεστημένα αποτεφρωτήρια... Ένιωσα πολύ περίεργα. Περιμέναμε σε έναν προθάλαμο. Μας κάλεσαν να επιβεβαιώσουμε ότι ήταν ο δικός μας άνθρωπος και μετά από δυο ώρες μας έδωσαν ένα δοχείο με την τέφρα του. Είναι περίεργο να ξέρεις ότι σε αυτό το δοχείο είναι ένας δικός σου άνθρωπος".

"Δεν έχουμε ανοίξει ακόμη το δοχείο. Η μαμά μου κράτησε το δοχείο με την τέφρα. Την πήγε στο εξοχικό και έβαλε από πάνω του τη φωτογραφία του μπαμπά" λέει με κόμπο στη φωνή.

Γ. Μπουτάρης και Γ. Καμίνης σχεδιάζουν τη χωροθέτηση αποτεφρωτηρίων

Μέχρι σήμερα αποτεφρωτήρια στη χώρα μας δεν έχουν δημιουργηθεί. Κάθε χρόνο για τα Κέντρα Αποτέφρωσης Νεκρών στη γειτονική Βουλγαρία αποχωρούν περισσότεροι από 1.000 νεκροί. Τα έξοδα κηδείας και αποτέφρωσης για κάθε νεκρό αγγίζουν τα 2.000 ευρώ.

Σε διάλογο που είχαμε με τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γ. Μπουτάρη, ο ίδιος μας δήλωσε:

"Σε γενικές γραμμές, η όλη ιστορία της αποτέφρωσης νεκρών στη χώρα μας ξεκίνησε το 2006 με τέτοιο τρόπο ώστε... να μην γίνει ποτέ τίποτα. Τι θέλω να πω. Ο νόμος του 2006 προέβλεπε ότι ιδρύονται αποτεφρωτήρια εντός των κοιμητηρίων με σύμφωνη γνώμη του οικείου δήμου. Όχι μόνο δεν υπάρχει χώρος στα σημερινά κοιμητήρια, αλλά και οι 'οικείοι' δήμοι δεν έδιναν τη σύμφωνη γνώμη τους ώστε να ευθυγραμμιστούν με την Εκκλησία, που ήταν κάθετα αντίθετη στη δυνατότητα της καύσης νεκρών με το επιχείρημα ότι το δόγμα δεν το επιτρέπει. Ακόμη κι αν είναι έτσι, που εγώ το αμφισβητώ, τι δουλειά έχει το δόγμα σε μια κατάσταση με κορεσμένα νεκροταφεία και εκταφές νεκρών που δεν έχουν αποσυντεθεί;

Στη συνέχεια το 2014 άλλαξε ο νόμος και δόθηκε η δυνατότητα να δημιουργούνται κέντρα αποτέφρωσης και εκτός νεκροταφείων, μια σημαντική βελτίωση. Αλλά και πάλι δεν είχε ρυθμιστεί το θέμα των περιβαλλοντικών όρων και αδειοδοτήσεων, το οποίο ρυθμίστηκε επιτέλους φέτος, το 2015. Τώρα απομένει ένα μόνο εμπόδιο κατά τη γνώμη μου: η πρόβλεψη του νομοθετικού πλαισίου ότι μόνον οι δήμοι δικαιούνται να δημιουργήσουν και να λειτουργήσουν κέντρα αποτέφρωσης νεκρών. Όμως, οι δήμοι δεν έχουν χρήματα, επομένως πρέπει να αναζητήσουν άλλους χρηματοδοτικούς πόρους ή να προβούν σε συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα.

Αν, όμως, το πλαίσιο άλλαζε και επέτρεπε τη δημιουργία και λειτουργία αποτεφρωτηρίων από ιδιώτες, είναι σίγουρο πως η σχετική επένδυση δεν θα αργούσε να γίνει - στη Θεσσαλονίκη, απ' όσο ξέρω, το ενδιαφέρον για κάτι τέτοιο είναι μεγάλο. Αυτοί είναι οι λόγοι που έως σήμερα δεν έχει προχωρήσει η δημιουργία αποτεφρωτηρίου ούτε στη Θεσσαλονίκη ούτε και στη χώρα ολόκληρη: ένας συνδυασμός από ανεπαρκές νομοθετικό πλαίσιο και πιέσεις της Εκκλησίας".

Και καταλήγει αναφέροντας: "Στη Θεσσαλονίκη σκεφτόμαστε να δημιουργήσουμε το αποτεφρωτήριο στη Βιομηχανική Ζώνη, σε οικόπεδο περίπου πέντε στρεμμάτων. Το μόνο που μένει είναι να βρεθούν οι πόροι για να αποκτηθεί η γη και φυσικά για να κατασκευαστεί το κέντρο αποτέφρωσης νεκρών. Προσωπικά θέλω να πιστεύω ότι μέσα στο 2016 το αποτεφρωτήριο θα λειτουργεί στη Θεσσαλονίκη".

Ρωτήσαμε για το θέμα της δημιουργίας αποτεφρωτηρίου τον δήμαρχο Αθηναίων Γ. Καμίνη. Ιδού η απάντησή του:

"Θέλω να σας θυμίσω ότι λίγες ημέρες πριν από τις δημοτικές εκλογές, αψηφώντας τους εκλογικούς υπολογισμούς, παρουσιάσαμε τη νομοθετική πρόταση για την αποτέφρωση, που σήμερα αποτελεί νόμο του κράτους. Τότε ήμασταν εξαιρετικά μόνοι, αφού στην προεκλογική αντιπαράθεση για την Αθήνα κυριαρχούσαν ακραίες φωνές μισαλλοδοξίας. Είχαμε σύμμαχό μας στη Βουλή τον νυν προέδρό της κ. Βούτση και κάποια στελέχη από το ΠΑΣΟΚ" αναφέρει ο δήμαρχος Αθηναίων στην "Α" προσθέτοντας:

"Η κατασκευή αποτεφρωτηρίου στην περιοχή της Αθήνας είναι για εμάς ζήτημα αρχής, για ένα μεγάλης σημασίας πολιτικό και ανθρώπινο δικαίωμα. Εξετάζουμε συγκεκριμένους χώρους και προσπαθούμε να ξεπεράσουμε δυσκολίες πολεοδομικού και γενικότερα γραφειοκρατικού χαρακτήρα που συναντάμε και που μπορούν να προκαλέσουν νέες μεγάλες καθυστερήσεις".

 

 ΠΗΓΗ: http://www.avgi.gr/article/6044827/olo-kai-perissoteroi-anthropoi-stin-ellada-epilegoun-gia-tous-oikeious-tous-tin-apotefrosi